Waar komt dit nieuws vandaan?
Het is een van de conclusies van een recente studie uitgevoerd aan de universiteiten van North Carolina en Beijing (1). In deze studie werd op basis van de gegevens van 4 grootschalige vervolgonderzoeken nagegaan in welke mate het sociaal netwerk en de kwaliteit ervan een invloed heeft op je fysiek welzijn. Door middel van vragenlijsten werd navraag gedaan naar de grootte van het sociale netwerk en de mate van sociale steun en druk die de proefpersonen ervaarden. Als biomerkers voor het fysiek welzijn werd gebruik gemaakt van de heupomtrek, body mass index (BMI), bloeddruk en bepaalde parameters in het bloed. Doordat de leeftijd van de proefpersonen varieerde van 12 tot 85 jaar kon per leeftijdscategorie het effect bepaald worden.
De onderzoekers besluiten dat er tijdens de adolescentie en op oudere leeftijd een statistisch significant verband is tussen de mate van sociale integratie en obesitas: hoe kleiner het sociale netwerk, hoe groter de kans op gewichtsproblemen. Voor de middelste groep (volwassenen tussen adolescentie en ouderen) kon geen duidelijk verband tussen beide aangetoond worden. Druk bleek wel een impact te hebben op de heupomtrek en BMI van alle volwassenen: hoe meer druk, hoe groter het risico op gewichtsproblemen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is gebaseerd op gegevens die in 4 grootschalige onderzoeken werden verzameld. Hiervoor werden per onderzoek tussen de 863 en 7889 proefpersonen gedurende verschillende jaren gevolgd. De leeftijd varieerde van 12 tot 85 jaar. Door het behoorlijk groot aantal proefpersonen per onderzoek en de gegevens van de verschillende onderzoeken tesamen statistisch te analyseren, vergroot de sterkte van een verband. Meer dan een verband kan met dit type onderzoek echter niet aangetoond worden.
De onderzoekers stellen dat hun studie suggereert dat een zwak sociaal netwerk de oorzaak is van obesitas maar dit kan niet bewezen worden. Het zou evengoed kunnen dat het obees zijn een negatief effect heeft op het sociaal netwerk. Dit is wat Ali e.a. (2) onderzochten. Op basis van een analyse van de gegevens van één van de vier gebruikte onderzoeken (Add Health bij adolescenten) komen zij tot de conclusie dat obesitas bij adolescenten een negatief effect heeft op hun sociaal netwerk.
Conclusie
Er is een verband tussen de grootte en de kwaliteit van het sociaal netwerk en obesitas: hoe minder sociale steun, hoe groter de kans op gewichtsproblemen. Of het één een rechtstreeks gevolg is van het ander, kon dit onderzoek niet aantonen.
