Maken ongeboren baby’s beangstigende grimassen wanneer hun moeder rookt?

Waar komt dit nieuws vandaan?

De dramatische beelden van ongeboren baby's in moeders buik die bloot staan aan sigarettenrook, gingen de wereld rond. Ze zijn afkomstig van een kleine Britse pilootstudie, waarbij 20 zwangere vrouwen (4 rokers en 16 niet-rokers) tussen 24 en 36 zwangerschapsweken 4 keer onder een 4D-echoscanner gingen gedurende 15 tot 20 minuten per keer (1). Dat levert tot de verbeelding sprekende 4D-beelden op die de gelaatstrekken van het kindje tonen. De vrouwen die aan het onderzoek deelnamen rookten gemiddeld 16 sigaretten per dag, of rookten niet, en vulden allen vragenlijsten in over stress en depressieve gevoelens. Uit de beelden konden de onderzoekers opmaken dat de baby's van de rokende moeders hun mondje iets vaker open en dicht deden. Het aantal mondbewegingen nam af naarmate de zwangerschap vorderde, maar ietsje sneller bij de niet-rokende dan bij de rokende moeders. De baby's van rokende moeders leken ook iets vaker hun gezichtje aan te raken, maar dat deden baby's van moeders met veel stress ook, zij het ietsje minder dan bij de rokers. Alle baby's waren gezond bij de geboorte.

De onderzoekers concludeerden dat baby's van rokende moeders iets vaker hun mondje open en dicht doen en iets vaker met de handjes aan het gezicht komen in vergelijking met baby's van niet-rokende moeders. Over de betekenis daarvan blijft het evenwel gissen.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het is duidelijk dat 4D-beelden van ongeboren baby's tot de verbeelding spreken. De beelden die de wereld rond gingen, werden waarschijnlijk ook zo gekozen dat ze de kijkers niet onberoerd laten, al gaat het daarbij om momentopnamen. Een foetus zweeft in vruchtwater, dus het openen en sluiten van de mond heeft niets te maken met naar lucht happen. Overigens is het onmogelijk om emoties af te leiden uit dergelijke beelden. Het gaat ook om een zeer beperkte groep vrouwen (slechts 4 rokers), waardoor de kleine verschillen tussen roken en niet-roken te wijten kunnen zijn aan toeval. De onderzoekers suggereren dat het vertraagd afnemen van de bewegingen te maken kan hebben met een vertraagde ontwikkeling, maar dat is speculatie.

Anderzijds weten we al lang dat roken in de zwangerschap zeer ongezond is en schadelijk kan zijn voor het ongeboren kind. De schrikwekkende grimassen die zouden blijken uit de 4D-beelden kunnen rokende moeders misschien helpen om te stoppen, maar dat was niet de opzet van het onderzoek.

Conclusie

Ongeboren baby's van rokende moeders bewegen mogelijk iets vaker met hun gezichtje en handen, maar het is niet duidelijk of dit enige betekenis heeft.