Waar komt dit nieuws vandaan?
Een Britse kankerstichting liet een grootschalige enquête uitvoeren waaraan 1.990 volwassenen deelnamen: ze werden allemaal persoonlijk geïnterviewd, vulden gevalideerde vragenlijsten in over reële kankerrisico’s en over kankermythes (1). De onderzoekers wilden weten in hoeverre mensen op de hoogte zijn van de volgende bewezen risicofactoren: roken, passief roken, alcoholconsumptie, lage groenten- en fruitconsumptie, zwaarlijvigheid, zonnebrand hebben opgelopen als kind, ouder zijn dan 70 jaar, een bloedverwant hebben met kanker, HPV-infectie (humaan papillomavirus) en lage fysieke activiteit. In een tweede vragenlijst werd gepolst naar een aantal mythes, waarvoor geen enkel bewijs bestaat dat ze het risico op kanker verhogen: drinken uit plastic flessen, kunstmatige zoetstoffen zoals aspartaam, genetisch gemodificeerd voedsel (GGO’s), microgolfovens, spuitbussen (aerosols), mobiele telefoons, poetsproducten, leven nabij hoogspanningskabels, stress, fysiek trauma en elektromagnetische straling. Voor deze tweede reeks situeerden de respondenten hun antwoord op een schaal van 1 tot 5: van helemaal akkoord tot helemaal niet akkoord.
Bij analyse van de antwoorden hielden de onderzoekers rekening met leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, burgerlijke staat en woonplaats. Uit de resultaten bleek dat 53% van de respondenten goed op de hoogte is van alle reële kankerrisico’s. Van (passief) roken is bijna iedereen (95%) overtuigd dat het kanker kan veroorzaken. De minst gekende reële risico’s waren HPV (slechts door 30% gekend) en een lage groenten- en fruitconsumptie. Nogal wat mensen geloven ook in nep-oorzaken: vooral stress, voedingsadditieven en elektromagnetische stralen scoren hoog: respectievelijk 43%, 42% en 35% geloven dat dit kanker kan veroorzaken. Opmerkelijk: hoogopgeleiden geloven vaker in kankermythes dan lager opgeleiden.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De reële risicofactoren voor kanker zijn over het algemeen goed gekend. Een kleinere groep gelooft ook hardnekkig in kankermythes. Waar ze aan die informatie komen, werd niet bevraagd in de enquête. Dat de verspreiding van kankermythes vooral via sociale media (zoals Facebook) zou gebeuren, werd niet onderzocht in deze studie en is een veronderstelling die in de media gemaakt werd.
Zeker is dat er veel onzin verspreid wordt over kanker en kankerrisico’s in alle media. Wie op zoek is naar correcte informatie over kanker, richt zicht best tot een betrouwbare website zoals deze, of specifiek naar de websites van Kom Op Tegen Kanker en de Stichting tegen Kanker. Daar vind je juiste informatie over kanker en kan je terecht met vragen over kankermythes.
Conclusie
Een Britse rondvraag leert dat veel mensen goed op de hoogte zijn van factoren die het kankerrisico verhogen, maar dat een flink aantal ook gelooft in kankermythes: vooral stress, voedingsadditieven en elektromagnetische stralen. Voor deze laatsten bestaat tot nog toe geen enkel bewijs dat ze kanker kunnen veroorzaken.
