Waar komt dit nieuws vandaan?
In Groot-Brittannië krijgen jaarlijks meer dan 3.200 vrouwen de diagnose baarmoederhalskanker en jaarlijks overlijden er bijna 900 aan de ziekte, wat nochtans in 75% van de gevallen te voorkomen is door vroegtijdige opsporing met een driejaarlijks uitstrijkje.
Een Britse kankerorganisatie (Jo’s cervical cancer trust) voerde een enquête bij 2.017 vrouwen, waarvan er 933 niet hadden deelgenomen aan de screening of ze hadden uitgesteld (1). De onderzoekers polsten naar de kennis over baarmoederhalskankerscreening en naar de redenen waarom niet gescreend werd. De kennis vertoont grote hiaten, zo bleek: 61% van de vrouwen tussen 25 en 35 jaar beseft niet dat ze in een hoge risicogroep zitten voor baarmoederhalskanker, 37% denkt dat de screening niet efficiënt is, 24% voelt zich gezond en ziet geen reden voor een uitstrijkje en 11% denkt dat het niet nodig is omdat ze een HPV-vaccin gehad hebben.
De redenen waarom vrouwen niet ingingen op de uitnodiging voor een uitstrijkje: 50% schaamt zich over haar lichaam, 48% vraagt zich af of ze wel normale schaamlippen heeft, 54% vreest dat ze onaangenaam ruikt, 31% durft niet gaan omwille van een gewaxte bikinizone, 35% wil er geen vrijaf voor nemen, 26% vindt een afspraak maken moeilijk en 30% weet niet waar ze een afspraak moet maken.
De onderzoekers stellen vast dat 1 op de 4 Britse vrouwen niet deelneemt aan baarmoederhalskankerscreening, en dus geen uitstrijkjes laat nemen, en dat in de leeftijdscategorie 25-29 jaar 1 op de 3 niet deelneemt. Een belangrijke barrière om deel te nemen is schaamte over het eigen lichaam. Ook de kennis over baarmoederhalskanker en het belang van uitstrijkjes laat te wensen over.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Baarmoederhalskanker is de vierde meest frequente kanker bij vrouwen. In België worden jaarlijks meer dan 600 nieuwe gevallen gediagnosticeerd en overlijden zo’n 190 vrouwen aan de ziekte, die perfect vroegtijdig kan opgespoord worden met een drie- tot vijfjaarlijks uitstrijkje. De grootste risicogroep zijn jonge vrouwen tussen 35 en 50 jaar.
Ook bij ons laten veel te weinig vrouwen een uitstrijkje nemen: in Vlaanderen gaat zo’n 60% op de uitnodiging in (61,3% in 2014) (2). Jammer, want een tijdig uitstrijkje kan de sterfte door baarmoederhalskanker met 80% verminderen. Voor een uitstrijkje kan je terecht bij je huisarts of gynaecoloog.
Deze Britse enquête geeft een beter idee waarom vrouwen niet op de uitnodiging om zich te laten screenen ingaan: gebrek aan kennis en ook schaamte voor hun lichaam. De Britse kankerorganisatie die de enquête afnam, vraagt terecht meer aandacht voor baarmoederhalskanker en screening.
Conclusie
Uit een Britse enquête blijkt dat te weinig jonge vrouwen een regelmatig uitstrijkje laten nemen om baarmoederhalskanker op te sporen. Schaamte over het eigen lichaam blijkt een belangrijke reden om niet deel te nemen. Ook bij ons gaat slechts 60% van de vrouwen in de doelgroep op de screeningsuitnodiging in, terwijl het uitstrijkje een simpele en levensreddende screeningsmethode is. Baarmoederhalskanker treft vooral vrouwen tussen 35 en 50 jaar. In België sterven jaarlijks bijna 200 jonge vrouwen aan deze grotendeels vermijdbare ziekte.
(2) https://baarmoederhalskanker.bevolkingsonderzoek.be/
https://www.nhs.uk/news/cancer/one-three-women-dont-attend-cervical-screening-because-embarrassment/
