Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van het Radboud Universitair Medisch Centrum in Nijmegen organiseerden een bevraging bij 42.000 vrouwen over de impact van menstruatieklachten op het dagelijks functioneren (1). Door middel van een vragenlijst werden diverse aspecten van menstruatie-gerelateerde problemen geïnventariseerd.
Van alle vrouwen die de vragenlijst invulden, gaf 85% aan maandelijks last te hebben van menstruatiepijn. Daarnaast gaf ruim 70% van de vrouwen aan psychische klachten en vermoeidheid te ervaren rondom de menstruatie. Ongeveer één op de drie respondenten gaf aan dat ze tijdens de menstruatie niet al hun dagelijkse bezigheden, zoals werk of taken thuis, volledig kunnen uitvoeren. Ongeveer één op de zeven vrouwen neemt wel eens vrij van het werk of de school tijdens de menstruatie. Voor 3,5% is dat zelfs bij elke cyclus het geval.
Vrouwen jonger dan 21 jaar lijken meer last te hebben: zij nemen drie keer vaker vrij omdat ze ongesteld zijn dan oudere vrouwen. Van de vrouwen die aan het werk blijven, geeft vier op de vijf aan dat de productiviteit minder is tijdens de menstruatie. De onderzoekers berekenden dat de arbeidsproductiviteit 33% lager ligt op meer dan 23 dagen per jaar.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
We moeten de cijfers met enige terughoudendheid interpreteren, omwille van het feit dat vrouwen die klachten ervaren wellicht eerder geneigd zijn om deel te nemen aan dergelijk onderzoek. In een persbericht dat het Radboudumc uitstuurde naar aanleiding van de publicatie, pleiten de onderzoekers voor meer openheid en aandacht voor menstruele klachten en vragen ze of werkgevers hiermee rekening willen houden.
Anderzijds komen de cijfers over werkverzuim overeen met de informatie in de richtlijn over pijnlijke menstruaties: deze vermeldt dat 5 tot 15% van de vrouwen zo erg lijdt onder menstruatiepijn dat het leidt tot werkverzuim. Pijnlijke menstruaties verdienen verder onderzoek, want ze kunnen een teken zijn van endometriose.
Dat dergelijk onderzoek niet bij iedereen in goede aarde valt, berust op een misverstand. Het feit dat vrouwen minder presteren tijdens de menstruatie, wijst niet op een tijdelijk verminderde werking van het brein, maar is het gevolg van lichamelijke en psychische ongemakken, zoals krampen, diarree, slecht slapen en prikkelbaarheid, die het normale functioneren kunnen belemmeren. Onderzoek (2) toont aan dat de hormonale veranderingen tijdens de menstruatie geen impact hebben op cognitieve vaardigheden, zoals het geheugen.
Conclusie
De meerderheid van de vrouwen ervaart enige ongemakken tijdens de menstruatie. In een minderheid van de gevallen kunnen deze zo uitgesproken zijn dat vrouwen zich enkele dagen te ziek voelen om te werken. Dat is al langer bekend. Nederlandse onderzoekers berekenden dat vrouwen hierdoor gedurende 23 dagen per jaar minder productief zijn op het werk.
