Waar komt dit nieuws vandaan?
Aspirine in lage dosis werkt als antistollingsmiddel (‘bloedverdunner’) en wordt voorgeschreven aan mensen die een hartinfarct of beroerte hebben gehad om een nieuw incident te voorkomen. Van aspirine is bekend dat het kan leiden tot bloedingen, meestal in het maagdarmstelsel. Dat risico is normaal gezien erg klein (< 1% per jaar).
Wetenschappers van Oxford University verzamelden gegevens van 3.166 volwassenen (de helft ouder dan 75 jaar) die een infarct of beroerte hadden doorgemaakt tussen 2002 en 2012 en aan wie aspirine in lage dosis was voorgeschreven. Ze gingen na hoeveel van hen omwille van bloedingen in de 10 daaropvolgende jaren gehospitaliseerd werden en of diegenen die naast aspirine ook een medicijn namen tegen oprispend maagzuur (een protonpompremmer) minder zorgwekkende bloedingen hadden (1). Van deze protonpompremmers wordt namelijk beweerd dat ze het risico op maagbloedingen verminderen.
Van de deelnemers aan de studie nam een kwart bij aanvang zo’n maagzuurremmer, en een jaar later al één op drie. Tijdens de opvolgperiode van 10 jaar werden 405 bloedingen gemeld, waarvan 187 ernstige. Veertig procent waren maagbloedingen. Het gemiddelde jaarlijkse risico op een bloeding bedroeg 3,36% en op een ernstige bloeding 1,46%. Niet-ernstige bloedingen kwamen op alle leeftijden even vaak voor, maar de ernstige troffen vooral de ouderen. Mensen jonger dan 75 jaar hadden 1,1% kans per jaar op een gevaarlijke bloeding en mensen ouder dan 85 jaar 4,1%. Voor 75-plussers verdrievoudigde het risico in vergelijking met jongere mensen. Het risico op fatale bloedingen of een bloeding met ernstige beperkingen nadien was zelfs 10 keer groter voor de 75-plussers. Wanneer aspirine gecombineerd werd met een maagzuurremmer, verminderde het risico op bloedingen sterk, vooral bij ouderen.
De onderzoekers besluiten dat ouderen die dagelijks aspirine nemen om een nieuw infarct of beroerte te voorkomen, dit best combineren met een protonpompremmer om het risico op ernstige bloedingen te verminderen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze goed uitgevoerde studie werpt licht op de risico’s van lage doses aspirine, die routinematig worden voorgeschreven aan mensen die een infarct of beroerte hebben doorgemaakt. Het is bekend dat aspirine het risico op bloedingen verhoogt, maar dat het risico zoveel hoger was bij ouderen, wist men nog niet. Toch is dit geen reden om geen aspirine meer in te nemen, want het risico op een nieuw infarct of beroerte is waarschijnlijk groter dan het risico op een ernstige bloeding, zelfs op oudere leeftijd. Daarom suggereren de onderzoekers de combinatie van aspirine met een maagzuurremmer, om het risico op ernstige bloedingen te verminderen. Dit wordt nog niet systematisch aanbevolen, maar veel ouderen slikken deze medicijnen reeds wegens oprispend maagzuur: in deze studie een kwart tot een derde. Ook bij ons worden dergelijke maagzuurremmers veelvuldig gebruikt.
Verwacht wordt dat deze nieuwe bevindingen zullen worden meegenomen bij de volgende update van de richtlijn rond secundaire preventie na een infarct of beroerte.
Conclusie
Deze studie toont aan dat mensen ouder dan 75 jaar die lage doses aspirine nemen na een infarct of beroerte, driemaal meer kans hebben op een ernstige bloeding dan jongere mensen. Wanneer ze tegelijk een maagzuurremmer innemen, zou dit risico verminderen.
