Nieuwe studie wijst op veiligheid vaccins, niet op “onvruchtbaarheid”
Amerikaanse onderzoekers wilden beoordelen of medicijnen tegen hoge bloeddruk invloed zouden kunnen hebben op vruchtbaarheid bij mannen (1). In gegevens van bijna 800.000 mannen die medicijnen tegen hoge bloeddruk namen, bekeken ze hoe vaak de diagnose ‘onvruchtbaarheid’ was gesteld. Vervolgens keken ze of deze diagnose voor of na het starten van bloeddrukmedicijnen was gesteld.
De onderzoekers vonden voor twee soorten bloeddrukmedicijnen een verband met onvruchtbaarheid: in het jaar nadat mannen waren begonnen met het gebruik van zogeheten bètablokkers of ACE-remmers, was de kans dat de diagnose ‘onvruchtbaarheid’ werd gesteld ongeveer 10% hoger dan in het jaar voor de mannen deze medicijnen innamen. Voor calciumantagonisten werd dit verband niet gevonden.
Om hun resultaten nader te onderzoeken keken de onderzoekers ook naar gegevens van een andere groep mannen die een vruchtbaarheidskliniek hadden bezocht. Bij deze groep mannen werd de kwaliteit van hun sperma vergeleken met de bloeddrukmedicijnen die ze namen. Hieruit bleek dat mannen die bètablokkers namen vaker een verminderde spermakwaliteit hadden.
De onderzoekers concluderen dat mannen die bètablokkers of ACE-remmers nemen een hoger risico hebben op onvruchtbaarheid.
Dit onderzoek heeft een aantal beperkingen. Ten eerste kan niet worden aangetoond dat de medicijnen de rechtstreekse oorzaak zijn van onvruchtbaarheid. Het kan ook zijn dat mannen die deze medicijnen nemen om een andere (nog onbekende) reden minder vruchtbaar zijn. Ook hebben de onderzoekers in de dossiers van mannen gezocht naar ‘de diagnose of behandelcode die onvruchtbaarheid suggereert’. Dat betekent nog niet dat al deze mannen ook echt onvruchtbaar zijn.
In onderzoek uit 2015 werden door dezelfde groep wetenschappers al min of meer dezelfde conclusies getrokken: een verband tussen hoge bloeddruk en verminderde spermakwaliteit, mannen die bètablokkers nemen hebben vaker verminderde spermakwaliteit dan mannen die deze medicijnen niet nemen. In 2015 vond men geen verband met ACE-remmers.
Het toegenomen risico op verminderde vruchtbaarheid in het nieuwe onderzoek is klein: slechts 10%. Bovendien zijn de onderzoeksresultaten nog niet openbaar en gecontroleerd door andere onderzoekers.
Of dit nieuws een reden is voor mannen met een kinderwens om te twijfelen over het gebruik van deze bloeddrukverlagers is daarom (nog) niet duidelijk.
Bepaalde bloeddrukverlagers verminderen mogelijk de vruchtbaarheid bij mannen, maar slechts met 10%. Deze vaststelling moet nog bevestigd worden, want een oorzakelijk verband tussen bloeddrukverlagers en onvruchtbaarheid heeft men nog niet kunnen aantonen.