Waar komt dit nieuws vandaan?
Het gaat om een Amerikaans onderzoek (1) uitgevoerd bij 160 jonge, gezonde mensen tussen 18 en 30 jaar die ofwel een cafeïnepil van 200 mg ofwel een placebo slikten 24 uur na het bestuderen van een reeks foto’s van uiteenlopende objecten (zeepaardje, saxofoon,...). Aan dit experiment namen enkel mensen deel die geen cafeïne gewoon zijn: een consumptie van minder dan 5 koppen koffie per week was een strikte voorwaarde. Noch de proefpersonen noch de onderzoekers wisten of de deelnemers de neppil dan wel de cafeïnepil hadden ingenomen. Na inname kregen ze opnieuw een reeks beelden voorgeschoteld en moesten per beeld aangeven of dit identiek nieuw of gewijzigd was in vergelijking met de reeks die ze de dag voordien gememoriseerd hadden. Zowel de cafeïne- als de placebogroep kon de identieke en nieuwe beelden onderscheiden. De cafeïneslikkers scoorden enkel beter in het herkennen van de beelden die licht gewijzigd waren. De studie geeft aan dat cafeïne – of koffie – het herkennen van beelden niet verbetert, maar enkel het herkennen van veranderingen in die beelden. Mogelijk wordt een bepaald onderdeel van het geheugen – het herkennen van details - aangescherpt door cafeïnegebruik. De proef werd overgedaan met tabletten van 100 en 300 mg cafeïne. Het resultaat was het beste aan dosissen met 200 mg, wat overeenkomt met een tweetal gewone koppen koffie. Hogere doses cafeïne versterken het effect dus niet.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Jonge mensen die geen koffie of andere cafeineproducten gewoon zijn, lijken details
iets beter te onthouden, wanneer ze na studie van een reeks beelden 200 mg cafeïne of een tweetal koppen koffie drinken. De cafeïne helpt daarentegen niet om dingen te onthouden die je zonder koffie ook zouden vergeten zijn. Of dit iets veranderd aan examenuitslagen, werd niet onderzocht. De stof stevig instuderen blijft noodzakelijk. Het gaat hier overigens om een vrij beperkte groep deelnemers (160), zodat de bevinding een toevalstreffer kunnen zijn. Verder onderzoek op grotere groepen is daarom wenselijk. Bovendien moet je rekening houden met de ongewenste effecten van koffieconsumptie, zoals slaapstoornissen en nervositeit. De gevoeligheid voor cafeïne is individueel sterk verschillend: sommige mensen kunnen er goed tegen, andere trillen na één sterke kop.
Conclusie
Deze studie suggereert dat een tweetal koppen koffie het herkennen van details aanscherpt daags na het instuderen van de leerstof. Of dit verschil kan maken op een examen, is niet duidelijk, maar misschien het proberen waard. Wie het wil uittesten, houdt best rekening met het effect op de slaap.
