Waar komt dit nieuws vandaan?
Het vakblad ‘Annals of Internal Medicine’ publiceerde twee grootschalige studies over koffieconsumptie: eentje bij ruim 450.000 Europeanen en eentje bij ruim 185.000 niet-blanke Amerikanen (1). Alle deelnemers hadden ooit eenmalig vragenlijsten ingevuld over hun leefgewoonten, waaronder koffieconsumptie. Uit sterfteregisters werd, na een gemiddelde opvolgtijd van 16 jaar, nagegaan wie overleden was en wat de doodsoorzaak was.
De onderzoekers vonden een verband tussen koffie drinken en overlijden: het risico op de 10 meest frequente doodsoorzaken verminderde met stijgende koffieconsumptie, zowel bij rokers als bij niet-rokers en ex-rokers. Het gaat om een bescheiden effect: 12% minder risico op vroegtijdig overlijden vanaf 4 koppen per dag. Het gunstige effect gold zowel voor gewone koffie als voor gedecafeïneerde koffie, dus heeft het mogelijke levensverlengende effect niets met cafeïne te maken. Van alle onderzochte verbanden vond de Europese studie ook een ongunstig effect: vrouwen die meer dan 4 koppen koffie per dag drinken, lopen 12% meer risico op kanker.
De onderzoekers van beide studies besluiten dat hun resultaten suggereren dat koffie levensverlengend kan werken.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het mogen dan spectaculair grote studies zijn, de deelnemers werden slechts één keer bevraagd over hun koffieconsumptie. Die kan dus gewijzigd zijn in de daaropvolgende jaren. Bovendien kunnen zeer veel andere factoren een rol hebben gespeeld in het zogenaamde levensverlengende effect. Mogelijk waren er verschillen in socio-economische status, eetgewoonten of medische voorgeschiedenis. Beide studies laten ook niet toe het effect toe te schrijven aan enkel koffieconsumptie. Het kan ook om een toevallig verband gaan. Overigens wordt een van de gunstige effecten uit de Amerikaanse studie (minder risico op kanker) tegengesproken in het Europese onderzoek (meer risico op kanker bij vrouwen). Tot slot bestaat er geen enkele verklaring waarom koffie levensverlengend zou werken.
Volgens de aanbevelingen mag je zonder probleem 4 koppen koffie per dag drinken.
Conclusie
Deze studies kunnen niet aantonen dat koffie levensverlengend werkt. Het is onzin om dergelijk effect toe te schrijven aan één product, zoals koffie. Je moet steeds kijken naar het geheel van leef- en eetgewoonten om uitspraken te doen over levensverwachting. Echter, dat we langer leven wanneer we gezond eten en drinken, is een boodschap die niet mediageniek is. Wanneer onderzoekers daarentegen focussen op één bepaald product, halen ze gegarandeerd de kranten. Koffie is zo’n populair product dat de aandacht verzekert.
http://annals.org/aim/article/2643433/association-coffee-consumption-total-cause-specific-mortality-among-nonwhite-populations
