Waar komt dit nieuws vandaan?
Een grote groep onderzoekers van over de hele wereld werkte mee aan dit onderzoek (1). In 39 verschillende landen verzamelde men 10.000 personen die reeds een hartaanval hebben doorgemaakt. Studies hebben reeds aangetoond dat ongeveer een vijfde van deze personen binnen de vijf jaar een tweede hartaanval krijgt, ook al nemen ze cholesterolverlagers. Gedurende vier jaar kregen deze proefpersonen inspuitingen toegediend met een placebomiddel of met de ontstekingsremmer canakinumab, een gemodificeerd eiwit dat ontwikkeld werd door het farmaceutisch bedrijf Novartis. Dit bedrijf heeft de studie ook gesponsord.
Canakinumab kan het ontstekingsproces stilleggen en is daarom nuttig als behandeling voor ontstekingsziekten, zoals reumatoïde artritis. Het wordt toegediend via een inspuiting. De onderzoekers waren geïnteresseerd in dit middel, omdat uit vorige studies blijkt dat het ontstekingsproces een rol speelt in de afzetting van vetplaques op de wand van de slagaders (slagaderverkalking of atherosclerose). Dat proces werkt een hartaanval in de hand.
Na vier jaar werd het effect van de ontstekingsremmer geëvalueerd. In de placebogroep constateerde men jaarlijks gemiddeld 4,5 nieuwe hartaanvallen of beroertes per 100 personen. In de groep die de canakinumab-injecties had gekregen, waren dat er 3,86 per jaar per 100 personen. De kans op een nieuwe hartaanval is dankzij de inspuitingen dus met 15% verlaagd. Wel stelde men beduidend meer dodelijke infecties vast bij de personen die de ontstekingsremmer kregen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het gaat om een grote, goed uitgevoerde studie die veel impact heeft. De resultaten zijn hoopgevend voor mensen die al ooit een hartinfarct hebben doorgemaakt. Toch is het middel nog lang niet klaar om in de praktijk te brengen. De studie heeft namelijk niet rechtstreeks de vergelijking gemaakt met andere middelen die reeds op de markt zijn om een tweede hartaanval te voorkomen (bv. cholesterolverlagers of aspirine). Ook zijn de ernstige infecties die vaker voorkomen een probleem. Naar schatting zou 1 op de 300 mensen die canakinumab nemen sterven aan zo’n infectie: dit is geen enorm getal, maar wel als het geneesmiddel op grote schaal zou toegediend worden. Bovendien is de kostprijs een grote hindernis: momenteel kost dit geneesmiddel voor patiënten met ontstekingsziekten $200.000 per jaar.
Een kleine kanttekening is ook dat de studie gesponsord werd door het farmaceutisch bedrijf dat het geneesmiddel ontwikkelt. Omdat een groot aantal personen in aanmerking zou komen voor dit middel, moeten we zeker zijn dat de voordelen opwegen tegen de nadelen.
Conclusie
Deze grote, goed uitgevoerde studie stelt een veelbelovend geneesmiddel voor om het risico op een tweede hartaanval te verkleinen. Om zeker te zijn dat de voordelen opwegen tegen de nadelen is nog meer onderzoek nodig. Het zal dus nog even duren voor dit middel op de markt wordt gebracht.
