Vaste verdeelsleutel voor gewesten en gemeenschappen

Unia is een organisatie met als doel het bevorderen van gelijke kansen en het bestrijden van racisme in de Belgische samenleving. Het is een zogenaamd interfederaal centrum, een samenwerkingsproject tussen de federale overheid, de gewesten en de gemeenschappen. De bijdragen van die overheden vormen dan ook de belangrijkste bron van financiering voor Unia, toegekend op basis van een vaste verdeelsleutel uit 2013.

In 2015, het eerste jaar waarin deze verdeelsleutel van kracht werd, zouden de gemeenschappen en gewesten zo in totaal 1,64 miljoen euro bijdragen aan het budget van Unia. Daarvan was voorzien dat er € 787.200 oftewel 48% van Vlaanderen zou komen. Uit het jaarverslag van 2015 bleek echter dat de totale inkomsten uit de gewesten en gemeenschappen iets hoger lagen dan voorzien, namelijk 1.641.00 euro. Er zijn geen concrete cijfers per deelregering, maar het is aannemelijk dat Vlaanderen dat jaar dus eerder 787.680 euro betaald heeft.

Vlaamse individuele bijdrage zit inderdaad rond de € 800.000

Omdat het budget van Unia geïndexeerd wordt, liep de nominale waarde van de Vlaamse bijdrage in de daaropvolgende drie jaar op tot rond de € 800.000, zoals het bericht van het Vlaams Belang aangeeft. Ook voor 2016 zijn er geen absolute cijfers voorhanden over de bijdragen per deelregering. Volgens de logica van de verdeelsleutel moest Vlaanderen toen € 793.440 betalen (48% van 1,653 miljoen euro).

Vanaf 2017 zijn er wel concrete cijfers over de individuele bijdragen: Vlaanderen rondde toen voor het eerst de kaap van de € 800.000, met € 802.956,20, een bedrag dat in 2018 herhaald werd. Opvallend is wel dat Vlaanderen daarmee ‘slechts’ 46,76 procent van de verdeling droeg in plaats van de overeengekomen 48%.

Wie de individuele gewestelijke en gemeenschapsbijdragen van 2018 optelt, merkt dat die in totaal 1,717 miljoen euro bedragen, terwijl dat volgens de balans voor dat jaar 1,705 miljoen zou moeten zijn. In 2017 en 2019 bestaat een gelijkaardig verschil niet. De afwijkende getallen in 2018 blijken daarom geen fout te zijn. Denis Bouwen, woordvoerder van Unia, legt uit: “Het door de gewesten en gemeenschappen toegekende bedrag voor 2018 bedraagt effectief 1,705 miljoen euro. Het verschil waarvan sprake kan te maken hebben met een bedrag dat laattijdig is uitbetaald, maar betrekking had op een ander jaar.”

In 2019 steeg vervolgens de som van de Vlaamse bijdrage fors, tot € 904.592, ofwel 49,5 procent van het totaal. Als men rekening houdt met indexering en ietwat afrondt, klopt het dus dat de Vlaamse overheid elk jaar om en bij de € 800.000 bijdraagt aan Unia.

Budget Unia bestaat voor 79% uit federale bijdrage

Maar daarmee is de kous niet af. Het overgrote merendeel van het budget van Unia is namelijk niet afkomstig van de gemeenschappen en de gewesten maar van de federale overheid, die jaarlijks iets meer dan 6 miljoen oftewel 79% van het totale budget bijdraagt. Zo bedroeg het totale budget van Unia in 2015 7,84 miljoen euro, waarvan 6,2 miljoen afkomstig was van de federale bijdrage. Dat federaal bedrag bestaat wel slechts gedeeltelijk uit belastinggeld, omdat er ook inkomsten uit de Nationale Loterij in verwerkt zitten.

Gegevens over de inkomsten uit de Nationale Loterij zijn er alleen voor 2017. In dat jaar bedroegen inkomsten uit de Nationale Loterij net geen 3,4 miljoen euro op een totaal van 6,393 miljoen aan federale toeslagen. De rest (€ 2.993.000 of 46,8%) was afkomstig van de FOD Werkgelegenheid. Ook in andere jaren waren de federale toelagen afkomstig uit deze twee financieringsbronnen.

Federale personenbelasting uit Vlaanderen bedraagt 63,86%

In het aanslagjaar 2019 kwam 63,86% van de federale inkomsten via personenbelastingen uit Vlaanderen. Ook de inkomsten van de FOD Werkgelegenheid vallen daar onder. Bovenop de jaarlijkse € 800.000 van de Vlaamse overheid, komt er dus ook nog eens een behoorlijke som Vlaams belastinggeld via de federale toelages bij Unia terecht. Voor 2017 zou het dan kunnen gaan om € 1.911.329,80 (63,86% van 2,993 miljoen euro).

Als we ervan uitgaan dat de procentuele verdeling tussen de Nationale Loterij en de FOD Werkgelegenheid in de federale toelagen elk jaar dezelfde was, betekent dit dat er in 2015 afgerond 1,85 miljoen euro Vlaams belastinggeld via de federale overheid naar Unia vloeide. In 2016 zou het om 1,87 miljoen gaan, in 2018 om 1,91 miljoen en in 2019 om 1,99 miljoen. Als je daar nog eens de bijdrage van de Vlaamse regering bijrekent, ontving Unia tussen 2015 en 2019 jaarlijks gemiddeld 2,73 miljoen euro Vlaams belastinggeld, een pak meer dan de € 800.000 waarover het Vlaams Belang spreekt.

Conclusie

Tussen 2015 en 2019 ontving Unia gemiddeld € 818.324,88 van Vlaanderen via de Vlaamse gewestelijke en gemeenschapsbijdrage. Daarbij kwam telkens gemiddeld € 1,90 miljoen Vlaams belastinggeld, via de federale bijdrage. In totaal was dat jaarlijks gemiddeld 2,7 miljoen euro. Een pak meer dus dan de claim van jaarlijks 800.000 euro.