Waar komt dit nieuws vandaan?
De laatste jaren is steeds duidelijker geworden dat onze voedingsgewoonten en de manier waarop we voeding produceren een zware druk leggen op het milieu. Ontbossing, de uitstoot van broeikasgassen en overmatig land- en watergebruik voor voedselproductie zijn enkele van de negatieve gevolgen. Er is duidelijk nood aan een voedingspatroon dat onze eigen gezondheid, maar ook deze van de planeet, waarborgt. Daarom is het Vlaams Instituut Gezond Leven samen met het Departement Omgeving en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid nagegaan hoe milieuverantwoord consumeren kan geïntegreerd worden in de Voedingsdriehoek.
Ze startten met een grondig literatuuronderzoek naar het effect van voeding op het milieu. Dit stemden ze af met experten op het vlak van milieu, gezondheid, gedrag en communicatie. Het resultaat is een lijvig achtergronddocument waarin de wetenschappelijke onderbouwing wordt besproken (1). Op basis hiervan maakten ze een toegankelijke samenvatting (2). Voor de consument maakten ze deze info concreet in drie uitgangspunten:
- Eet in verhouding meer plantaardige dan dierlijke voeding.
- Eet en drink zo weinig mogelijk lege calorieën.
- Vermijd voedselverlies en matig je consumptie.
Om deze uitgangspunten in de praktijk te zetten formuleerden ze zeven tips:
- Drink vooral kraanwater.
- Eet meer groenten en fruit, bij voorkeur van het seizoen.
- Kies vaker voor peulvruchten, volle granen en noten.
- Eet minder vlees en verkies gevogelte, vis en eieren boven rood en bewerkt vlees.
- Eet en drink zo weinig mogelijk lege calorieën zoals frisdrank, snacks en snoep.
- Vermijd voedselverlies.
- Eet niet meer dan je lichaam nodig heeft.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Uit bevragingen blijkt dat meer en meer Vlamingen het belangrijk vinden om rekening te houden met het milieu wanneer ze voeding kiezen. Tegelijkertijd geven ze ook aan dat dat niet altijd gemakkelijk is en dat ze niet altijd voldoende kennis hebben over wat milieuverantwoorde voeding is. Zo wordt de positieve impact van een meer gematigd vleesverbruik lager ingeschat (3).
Daarnaast blijkt uit de voedselconsumptiepeiling dat het aandeel plantaardige voeding in ons voedingspatroon nog steeds te klein is (4). En ook op vlak van voedselverspilling is er nog wel wat werk aan de winkel (5). Het meer nadrukkelijk opnemen van milieuverantwoorde voeding in de Voedingsdriehoek is bijgevolg niet meer dan logisch.
De praktische tips en bijhorende tools kunnen zeker helpen om meer milieuverantwoord te eten. Maar alleen zullen ze niet volstaan om de Vlaming gezonder en milieubewuster te doen eten. Het is uitkijken naar een allesomvattend plan dat volop inzet op het ondersteunen van een gezonde leefstijl en de kaart van preventie trekt.
Conclusie
Met deze update van de Voedingsdriehoek verzoent het Vlaams Instituut Gezond Leven gezonde én milieuverantwoorde voeding. De drie uitgangspunten van milieuverantwoorde voeding en de zeven bijhorende praktische tips kunnen de consument helpen om een meer milieuverantwoorde voedingskeuze te maken. Dit komt niet alleen het milieu maar ook onze eigen gezondheid ten goede.
