Wordt cannabis verkrijgbaar in de apotheek?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Concreet heeft in ons land tot nu toe één geneesmiddel afgeleid van cannabis een vergunning. Het gaat om Sativex^®, een orale spray (1). Het wordt gebruikt om klachten van spierstijfheid (spasticiteit) te verlichten bij mensen die lijden aan multiple sclerose. Het nieuws kreeg veel media-aandacht.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het gebruik van cannabisproducten voor de behandeling van spasticiteit en chronische pijn door kanker of van neurologische oorsprong is matig onderbouwd. Voor de behandeling bij misselijkheid voor kanker is er minder sterk bewijs. Deze week publiceerde de Journal of the American Medical Association (JAMA) een samenvattende studie over de doeltreffendheid en veiligheid van producten die afgeleid zijn van cannabis (cannabinoïden) bij diverse aandoeningen (2). De auteurs vonden 79 verschillende studies, maar de meeste ervan waren van een wetenschappelijk bedenkelijke kwaliteit. Studies van betere kwaliteit bestudeerden het effect van cannabisproducten op spasticiteit en op chronische pijn.

Nevenwerkingen op korte termijn deden zich in deze studies vrij vaak voor en waren soms ernstig. Het betrof draainissen, braken, moeheid en slaperigheid, evenwichtsstoornissen, verwardheid en hallucinaties. Een begeleidend editoriaal van de hogervernoemde studie wijst tevens op het mogelijk risico op lange termijn van verslaving (3). Verder is er ook een kans op gewenning, waarbij een steeds hogere dosis van het product nodig is om hetzelfde effect te bekomen. Er wordt ook op gewezen dat de wetenschappelijke ondersteuning voor het gebruik van cannabis momenteel nog vrij beperkt is en dat de strenge toelatingsvoorwaarden die gelden voor meer traditionele geneesmiddelen ook in het geval van cannabis moeten toegepast worden.

Conclusie

Sativex^®, een medicijn afgeleid van cannabis, is vanaf nu beschikbaar voor mensen met multiple sclerose. Verder wetenschappelijk onderzoek moet uitmaken bij welke andere ziekten dit nieuw medicijn nuttig kan zijn en veilig gebruikt kan worden.

(3) D'Souza DC, Ranganathan M. Medical Marijuana: Is the Cart Before the Horse? JAMA. 2015 Jun 23-30;313(24):2431-2.