Zijn ballenbaden een bron van ziekmakende bacteriën?

Ballenbaden worden vaak gezien als onhygiënische plekken vol bacteriën. Amerikaanse onderzoekers hebben het fenomeen onderzocht en 9 bacteriën of gisten gevonden die ziektes kunnen verwekken.

28 maart 2019

gezondheidenwetenschap gezondheid covid19

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het is al langer geweten dat er bacteriën aanwezig zijn in ballenbaden (1). De onderzoekers van deze Amerikaanse studie hebben gekeken naar de hygiëne van 6 ballenbaden in praktijken van kinesisten binnen en buiten het ziekenhuis (2). Ballenbaden worden daar gebruikt in de therapie bij bijvoorbeeld kinderen met autisme.

Voor de studie werden per ballenbad willekeurig 9 tot 15 ballen vanop verschillende dieptes verzameld. Het oppervlak van elke bal werd onderzocht op de aanwezigheid van bacteriën en gisten. In totaal werden er 31 bacteriën en 1 gist gevonden, waarvan er 9 mogelijk ziekteverwekkend zijn in andere omstandigheden, zoals bij mensen met een sterk verminderde weerstand na bijvoorbeeld een operatie, of bij pasgeborenen. De hoeveelheid bacteriën die werd teruggevonden in de verschillende ballenbaden varieerde sterk. Hieruit concluderen de onderzoekers dat niet alle diensten hun ballenbad even grondig reinigen.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Dit is een zeer beperkte studie met gegevens van slechts 6 verschillende ballenbaden in de medische sector. Het gaat dus niet om de ballenbaden die je aantreft in grote winkels en binnenspeeltuinen. Bovendien is het onderzoek enkel gebeurd in Amerika, waardoor we niet weten of de resultaten relevant zijn voor België. In Nederland wordt de hygiëne van ballenbaden gecontroleerd door de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA). In hun verslagen van 2010 vermelden zij de aanwezigheid van enterobacteriën in 12 van de 40 onderzochte baden, wat kan wijzen op ongelukjes door kinderen (plassen, overgeven, …) en slechtere hygiëne (3). Deze bacterie is zelf niet schadelijk, maar verhoogt de kans op de aanwezigheid van ziekteverwekkende bacteriën. Verbeterd toezicht op ballenbaden, zodat ongelukjes meteen opgemerkt worden, zou de hygiëne kunnen verbeteren. In België zijn er geen richtlijnen en is er geen instantie die zich bezighoudt met de controle van ballenbaden.

Het is logisch dat er menselijke bacteriën aanwezig zijn in ballenbaden waar kinderen continu in spelen. De studie beschrijft het theoretisch besmettingsgevaar voor kinderen door deze bacteriën, zeker als ze een wondje of een verminderde weerstand hebben. Dit blijft echter theoretisch, want er werd niet onderzocht hoeveel kinderen er uiteindelijk effectief ziek zijn geworden door het spelen in een ballenbad. Om beter te weten hoe de situatie met ballenbaden in België in elkaar zit, zou er een uitgebreid onderzoek moeten gebeuren naar de aanwezigheid van bacteriën, de frequentie van reiniging en de hoeveelheid kinderen die ziek worden als rechtstreeks gevolg van het spelen in een ballenbad.

Conclusie

Natuurlijk zijn er bacteriën aanwezig in ballenbaden, maar of die ook een gezondheidsrisico vormen, werd hier niet onderzocht. Laat zo’n bericht de pret van kinderen vooral niet bederven.

Geraadpleegde Bronnen
  • (1) Oesterle ME, Wright K, Fidler M, Johnson P, Bialonska D. Are ball pits located in physical therapy clinical settings a source of pathogenic microorganisms? Am J Infect Control. 2018 Nov 21;0(0).
  • (2) Davis SG, Corbitt AM, Everton VM, Grano CA, Kiefner PA, Wilson AS, et al. Are ball pits the playground for potentially harmful bacteria? Pediatr Nurs. 1999 Mar-Apr. 25(2):151–5.
  • (3) nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit. Onderzoek naar de microbiologische veiligheid van ballenbakken. Februari 2010.

Ward Van de Wygaart, 3de master geneeskunde

 
Lees ook...
jun 2020

COVID-19 niet veroorzaakt door bacterie

aug 2021

De coronavaccins leiden niet tot ernstigere ziekte en voorkomen het ontstaan van varianten

sep 2020

Er bestaan (nog) geen cijfers over corona-besmettingsbronnen in woonzorgcentra

apr 2022

Er bestaat geen Pfizeronderzoek dat hoge kans op hartaanval door vaccinatie aantoont