Waar komt dit nieuws vandaan?
Het gaat om een studie van de Universiteit van Oxford die negen jaar lang de eetgewoonten van 600.000 vrouwen volgden. De vrouwen die biologisch voedsel aten, ontwikkelden in die periode niet minder kanker dan de vrouwen die gangbaar voedsel aten (1). Theo Niewold, hoogleraar voeding aan de KU Leuven, bleek niet verrast. Hij verwees naar eerdere studies die ook amper verschillen vonden in de samenstelling tussen biologische en traditioneel geteelde producten. Ongeveer 18% van de Belgen zouden frequente biokopers zijn, dat bleek althans uit een bevraging in 2011 (2). Daarin werd de frequente biokoper gedefinieerd als iemand die minstens eenmaal om de 10 dagen bio koopt. Meest gekochte bioproducten waren biogroenten en -fruit, gevolgd door zuivel, brood en vlees. Biologische producten zijn gemiddeld een derde duurder dan gangbare producten. Goed voor de gezondheid, is een belangrijk argument waarom mensen bioproducten kopen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Voorverpakte voedingsproducten met het Biogarantielabel® zijn onderworpen aan een strenge bioreglementering op het vlak van teelmethoden, ingrediënten en verwerking tot eindproduct. Biologisch telen van groenten of kweken van dieren voor consumptie, is eveneens aan strenge regels onderworpen: er worden amper of geen bestrijdingsmiddelen of antibiotica gebruikt bijvoorbeeld. Toch blijkt de voedingswaarde van biologische producten weinig te verschillen met die van gangbare producten. Dat bleek eerder al uit vergelijkende studies (3,4). De effecten op de gezondheid zijn daarom ook vergelijkbaar en biovoeding beschermt consumenten niet méér tegen kanker dan gewone kost.
Omdat de biolandbouw geen gebruik maakt van gangbare pesticiden en andere bestrijdingsmiddelen, zijn daarvan geen sporen terug te vinden op bioproducten. Traditioneel geteelde producten bevatten meer resten van pesticiden, maar die hoeveelheden overschrijden zelden de wettelijk toegestane maxima. Deze verschillen hebben daardoor geen meetbare effecten op de ontwikkeling van kanker. Biologisch vlees is niet vaker besmet met ziektekiemen dan gangbare vleeswaren, ondanks minder gebruik van antibiotica.
Biolandbouw is wel beter voor het milieu: er worden minder bestrijdingsmiddelen en antiobiotica gebruikt en het is diervriendelijker. Biobedrijven houden ook ecosystemen en natuurgebied in stand, terwijl de gangbare landbouw de bodem juist uitput. Wie bio koopt, koopt niet alleen gezonde producten, maar steunt daarmee de biolandbouw en doet iets voor het milieu.
Conclusie
Biologische producten zijn gezond, maar in de regel niet gezonder dan hun gangbare tegenhangers. Gezondheid wordt vooral bepaald door de keuze van producten en veel minder door de wijze waarop deze producten geteeld of gekweekt werden. Bioproducten zijn duurder, maar biolandbouw is minder belastend voor het milieu en diervriendelijker.
(3) Are organic foods safer or healthier than conventional alternatives? A systematic review. Ann Intern Med 2012;157:348-366
(4) Voedselkwaliteit, veiligheid en biologische producten. Update van de literatuur. Louis Bolk Instituut 2009
