Tijdelijk hoger risico op borstkanker, maar de pil beschermt ook tegen andere kankers
Wetenschappers van de Universiteit van Aberdeen analyseerden gegevens van een zeer lang durende opvolgstudie: meer dan 46.000 Britse vrouwen werden tot 44 jaar lang gevolgd (1). De vrouwen namen in 1968-1969 deel aan een studie over gebruik van orale contraceptie (de pil): 23.000 vrouwen slikten de pil en 23.000 niet. Om de 6 maanden vulden de huisartsen van deze vrouwen vragenlijsten in over hun gezondheid, zwangerschappen en pilgebruik. Dat gebeurde tot 1996. De onderzoekers wilden weten of er een verband bestaat tussen pilgebruik en kanker op lange termijn. Eerder verschenen studies, met kortere opvolgperiodes, hadden al gewezen op een beschermend effect voor eierstokkanker, kanker van het baarmoederslijmvlies en darmkanker; andere studies wezen op een groter risico op borstkanker. In deze langste opvolgstudie ooit over pilgebruik en kanker vonden de onderzoekers geen noemenswaardig verschil tussen vrouwen die ooit de pil hadden genomen en vrouwen die dat nooit hadden gedaan: 542 kankers per 100.000 vrouwen per jaar bij de pilgebruiksters tegenover 566 kankers per 100.000 vrouwen per jaar bij de nooit-gebruiksters. Wanneer gekeken werd naar kankers afzonderlijk, vond men wel duidelijke verschillen. De vrouwen die in hun jonge jaren de pil hadden genomen, hadden op oudere leeftijd 33% minder kans op eierstokkanker, 34% minder kans op kanker van het baarmoederslijmvlies en 19% minder kans op darmkanker. Het borstkankerrisico daarentegen, steeg met 48%, maar die risicostijging was volledig verdwenen 5 jaar na stoppen met de pil. De onderzoekers besluiten dat vrouwen die op jonge leeftijd de pil slikten, minder risico lopen op een aantal kankers. Nam men daarentegen alle kankers samen, dan bestond er geen betekenisvol verschil.
De studie startte in de late jaren 60 toen de pil nog meer hormonen bevatte dan de huidige pillen. Of de lichtere pillen ook beschermen tegen kanker is niet bekend. Overigens kan deze studie niet echt aantonen dat de pil beschermt tegen kanker, want daarin spelen nog heel wat andere factoren mee, zoals familiale belasting en leefgewoonten (eten, bewegen, alcoholconsumptie…) waarmee de onderzoekers geen rekening hielden. Het is niet bekend in hoeverre enkele jaren pilgebruik (de vrouwen in deze studie hadden gemiddeld 3,5 jaar lang de pil geslikt) doorweegt als factor bij de ontwikkeling van kanker op latere leeftijd.
Vrouwen die in hun jonge jaren de pil slikten, lijken niet méér kanker te ontwikkelen dan vrouwen die nooit orale anticonceptie gebruikten. Dat is de enige zekerheid die deze studie biedt. Of de pil ook het risico op enkele kankers, namelijk darmkanker, eierstokkanker en baarmoederkanker, vermindert, is mogelijk maar niet zeker. Bovendien, een risicoreductie betekent niet dat je deze kankers niet meer kan krijgen.