Waar komt dit nieuws vandaan?
Het Noors dieet is een voornamelijk plantaardig voedingspatroon. Er wordt vooral ingezet op lokale en seizoensgebonden producten. Net zoals het mediterraan dieet wordt het Noors dieet gepromoot om de kans op zogenaamde welvaartsziekten (zoals hart- en vaatziekten en diabetes) te verminderen.
- Bij beide diëten wordt de voorkeur gegeven aan volkoren granen, groenten en fruit, aangevuld met vis en zuivel.
- Vlees staat in beperkte mate op het menu.
- Sterk bewerkte producten komen amper aan bod.
- Het grote verschil tussen beide diëten is de oliesoort die gebruikt wordt:
- Bij het mediterraan dieet is dat olijfolie.
- Bij het Noors dieet staat voornamelijk koolzaadolie op het menu.
Studieopzet
In een nieuwe interventiestudie zijn onderzoekers het effect nagegaan van het Noors dieet op verschillende bloedwaarden en de bloeddruk:
- Aan het onderzoek namen 200 volwassenen van gemiddeld 54 jaar met het metabool syndroom deel.
- De studie duurde 18 tot 24 weken.
- Bij de start de studie werden de deelnemers ingedeeld in 2 groepen:
- De interventiegroep moest het Noors dieet volgen, gebaseerd op de Noord-Europese voedingsrichtlijnen. Dit dieet was rijk aan volkoren granen (haver, rogge, gerst), fruit (vooral bessen), groenten en koolzaadolie.
- De controlegroep volgde het gebruikelijke dieet.
Studiemethode
Belangrijk voor de onderzoekers was dat het gewicht in beide groepen constant bleef, zodat ze enkel het effect van het dieet maten, en niet het effect van vermagering.
Bij de start van de studie, na 12 weken en op het einde namen de onderzoekers bloed- en urinestalen af:
- Op die manier konden ze het effect van het dieet meten.
- Ook keken ze of ze in het bloed of de urine bepaalde markers konden ontdekken die iets zeggen over de dieettrouw. Dat maakt het gemakkelijker om na te gaan in welke mate een deelnemer het dieet gevolgd heeft.
Studieresultaten
- Het Noors dieet bleek een positief effect te hebben op verschillende parameters, zoals het non-HDL-cholesterol en de verhouding tussen LDL (slechte) en HDL (goede) cholesterol.
- Ook de hoeveelheid Il-1, een belangrijke ontstekingsmarker, was gedaald.
- Dit alles wijst op een beschermend effect tegen hart- en vaatziekten.
- Op de andere parameters, zoals totale cholesterol, bloedsuiker en bloeddruk, was er geen effect.
- Het uiteindelijke effect op het risico op hart- en vaatziekten, is niet onderzocht (1,2).
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Er is nog niet heel veel onderzoek verricht naar het beschermend effect van het Noors dieet.
- De conclusie van opvolgonderzoeken is niet altijd eenduidig: sommige tonen een positief effect, een klein aantal tonen geen effect (3).
- Van de weinige interventiestudies die gedaan zijn, lijken de meeste een beschermend effect aan te tonen (4).
- Ook deze nieuwe interventiestudie toont dit aan.
Toch zijn de positieve effecten eerder bescheiden te noemen. En is het niet duidelijk wat het precieze effect is op het voorkomen van welvaartsziekten. Er is dus nood aan meer onderzoek. Dat geldt trouwens ook voor het onderzoek naar de bloed- en urinemarkers van een gezond dieet. Dit staat nog meer in zijn kinderschoenen, maar heeft zeker potentieel op lange termijn.
Conclusie
Het Noors dieet is rijk aan volkoren granen, fruit, groenten en koolzaadolie, aangevuld met vis en zuivel. Net zoals het mediterraan dieet wordt het gepromoot om je kans op welvaartsziekten te verkleinen. Of het ook effectief helpt, is nog niet heel uitgebreid onderzocht. De meeste (maar niet alle) onderzoeken wijzen op een beschermend effect. Er is nood aan meer onderzoek om de geheimen van het Noors dieet te ontrafelen.
