Waar komt dit nieuws vandaan?

Cosmetische fillers zijn gel-achtige substanties die onderhuids geïnjecteerd worden om rimpels en lijntjes in het gezicht op te vullen, of om lippen meer volume te geven. In de Verenigde Staten reageerden 3 van 15.184 personen met dergelijke fillers op het mRNA-vaccin van Moderna met zwellingen in het gezicht. Dat bleek uit een opvolgstudie (1). Deze ontsierende zwellingen blijken gelukkig ongevaarlijk en verdwijnen spontaan. Ze kunnen ook behandeld worden met cortisone-pillen of hyaluronidase. Dat is een enzym dat hyaluronzuur, een bindweefselachtige molecule die in sommige fillers zit, afbreekt.

Gelijkaardige nevenwerkingen werden ondertussen gemeld met het mRNA-vaccin van Pfizer. Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) heeft Pfizer gevraagd om de zeldzame nevenwerking in de bijsluiter op te nemen (2).

Omdat het om een niet-ernstige en voorbijgaande nevenwerking gaat, oordelen experten dat het gebruik van mRNA-vaccins voor personen met cosmetische fillers niet tegenaangewezen is. Wel wordt aanbevolen om uit voorzorg de fillers niet meteen voor of na de vaccinatie te plannen.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Het gaat om een mogelijke zeldzame nevenwerking die enkel voorkwam bij cosmetische fillers, die een bindweefselachtige stof onderhuids inbrengen (zowel hyaluronzuur als niet-hyaluronzuur kunnen de nevenwerking opwekken), binnen 2 dagen na de vaccinatie. Van de gerapporteerde gevallen had één persoon 6 maanden eerder fillers laten injecteren, iemand anders 2 weken voor de vaccinatie. De potentiële nevenwerking werd niet gemeld na injecties met botox. Dat werkt volgens een ander mechanisme (verlammen van spiervezeltjes) dan fillers (opvullen van rimpels of lippen).

De Amerikaanse Vereniging van Huidartsen stelt dat personen die fillers gebruiken zich niet ongerust hoeven te maken en alle coronavaccins mogen krijgen. Deze mogelijke zeldzame nevenwerking is vervelend, maar niet ernstig. Ze kan goed behandeld worden of verdwijnt spontaan (3).

Dergelijke reacties op cosmetische fillers werden eerder al waargenomen na:

• virale of bacteriële infecties;
• griepvaccinatie;
• tandheelkundige ingrepen (4).

Conclusie

Door onduidelijke oorzaken kan bij mensen die behandeld zijn met cosmetische fillers een zeer zeldzame nevenwerking optreden na inenting met de mRNA-coronavaccins van Pfizer en Moderna. Binnen 2 dagen na de prik kregen enkele personen met fillers een voorbijgaande zwelling in het gelaat, die niet ernstig en goed behandelbaar blijkt. Deze zeldzame nevenwerking is ook al opgetreden na infecties en bij tandheelkundige ingrepen.