Waar komt dit nieuws vandaan?
Voor dit nieuw onderzoek baseerden wetenschappers zich op gegevens van NHANES, een groot bevolkingsonderzoek in de VS dat regelmatig de gezondheidstoestand en leefgewoonten probeert in kaart te brengen. De onderzoekers gebruikten de gegevens van 4.572 gezonde volwassenen tussen 40 en 79 jaar met een gezond gewicht of overgewicht. Bij deze subgroep gingen ze specifiek op zoek naar het verband tussen het risico op hart- en vaatziekten, het lichaamsgewicht en een niet-actieve of sedentaire levensstijl (1). De kans op hart- en vaatziekten werd bepaald aan de hand van de ASCVD-score, een gestandaardiseerde methode die in de VS gebruikt wordt. Naast het gewicht werd ook de vetverdeling en meer specifiek de hoeveelheid buikvet gemeten. Parameters voor de levensstijl waren het al dan niet buiten adem raken bij een inspanning, het aantal uren stilzitten (> 7,7 uur/dag) en de mate van fysieke activiteit (> 150 minuten matige of > 75 minuten intensieve activiteit).
Zoals verwacht bleek dat de mensen met een gezond gewicht (BMI 18,5 – 24,9) die ook voldoende actief zijn het minste kans hebben op hart- en vaatziekten. De combinatie van een gezond gewicht met te veel buikvet en/of een niet-actieve levensstijl bleek een nefast effect te hebben. Deze mensen hadden even vaak een verhoogd risico op hart- en vaatziekten als mensen met overgewicht (BMI 25 – 29,9).
De auteurs concluderen dat buikvet en een inactieve levensstijl de positieve effecten van een gezond gewicht teniet kunnen doen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Veel nieuws levert deze studie niet op. Dat een te hoog lichaamsgewicht en vooral buikvet de kans op hart- en vaatziekten vergroot, weten we al langer. Hetzelfde geldt voor het negatieve effect van een inactieve levensstijl. Vaak leeft echter het idee dat een gezond gewicht primeert en de negatieve effecten van te weinig bewegen wegneemt. Deze en andere studies tonen aan dat dit niet zo is. Uit een grootschalig Europees onderzoek blijkt zelfs het tegenovergestelde: het negatieve effect van een gebrek aan lichaamsbeweging zou groter zijn dan het negatieve effect van overgewicht of obesitas (2).
Of een gezond gewicht meer impact heeft op de gezondheid dan beweging of omgekeerd, doet er niet echt toe. Belangrijk is dat steeds aan beide aspecten voldoende aandacht geschonken wordt. Dit is ook de boodschap die het Vlaams Instituut Gezond Leven brengt met de Voedings- en Bewegingsdriehoek.
Conclusie
Deze studie bevestigt dat enkel focussen op een gezond gewicht niet voldoende is om je risico op hart- en vaatziekten te verkleinen. Ook de mate van fysieke activiteit is belangrijk. Te weinig bewegen verkleint het positieve effect van een gezond gewicht.
