Een wonderspuitje tegen cholesterol?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het bericht klonk eerder als een reclameboodschap dan als een nieuwsfeit. Tot nog toe waren er geen studies die aantoonden dat de cholesterolverlager evolocumab (Repatha) een gunstig effect heeft op de gezondheid. De enige zekerheid was dat het product de cholesterolwaarde in het bloed sterk deed dalen. Het was om die reden reeds door de ziekteverzekering terugbetaald aan patiënten met een bijzondere vorm van erfelijke cholesterolverhoging. Aan dit product hangt een prijskaartje van meer dan 5.000 euro per jaar.

Op een Amerikaans congres vorige week werden de resultaten bekend gemaakt van de FOURIER studie (1). Daarin onderzocht men of evolocumab naast een verlaging van het cholesterolniveau ook een effect heeft op elementen die er voor een patiënt echt toe doen: het vermijden van hartinfarcten of beroertes, en een langer leven. Werd dit aangetoond voor dit geneesmiddel? De studie werd uitgevoerd bij meer dan 27.000 mensen die reeds eerder een hartinfarct of een beroerte doorgemaakt hadden. Ze waren gemiddeld 63 jaar oud. De helft van hen kreeg evolocumab-spuitjes, de andere helft nep-spuitjes. Na verloop van ruim 2 jaar waren er bij de mensen die evolocumab kregen 1,2% minder nieuwe hartinfarcten en 0,4% minder beroertes. Dit betekent dat je 83 mensen gedurende 2 jaar (aan een kostprijs van 10.000 euro per persoon) moet behandelen om 1 infarct te voorkomen, en dat je er 250 moet behandelen om 1 beroerte te voorkomen.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het effect van het nieuwe geneesmiddel op de gezondheid is dus vrij beperkt, zeker wanneer men rekening houdt met de extreme kostprijs ervan. Op het einde van de FOURIER studie was er tussen de twee patiëntengroepen geen verschil in het aantal overlijdens. Dit sluit niet uit dat er op lange termijn wel een verschil komt. We weten het nog niet. Er werden tijdens de studie geen ernstige bijwerkingen gezien. Maar ook hier weten we niet of die er op lange termijn niet zullen zijn.

Conclusie

De nieuwste cholesterolverlagers hebben een bescheiden effect op het optreden van problemen bij mensen die reeds eerder een hartinfarct of een beroerte doormaakten. Of ze ook een effect hebben op de gezondheid van mensen bij wie toevallig een hoog cholesterol vastgesteld wordt, is niet bekend. Het effect op lange termijn kennen we ook niet. De hoge kostprijs is alvast niet verdedigbaar.