aug.
2021
Artsen mogen hongerstakers niet zomaar onder dwang medisch behandelen
Medische regularisatie is een procedure waarbij vreemdelingen om medische redenen een verblijfsvergunning kunnen krijgen voor een periode langer dan drie maanden. De regels voor medische regularisatie werden vastgelegd in artikel 9ter van de Verblijfswet uit 1980.
Voorwaarden verbonden aan medische regularisatie
Om gebruik te kunnen maken van medische regularisatie, moet een vreemdeling aan een aantal voorwaarden voldoen.
Ten eerste moet de ziekte oftewel ‘een reëel risico [inhouden] voor zijn leven of fysieke integriteit’, oftewel mag er ‘geen adequate behandeling [beschikbaar en toegankelijk zijn] in zijn land van herkomst’.
Om dat aan te tonen, moet de vreemdeling een medisch getuigschrift indienen bij de bevoegde minister. Ook moet hij kunnen bewijzen dat hij in zijn thuisland geen goede behandeling zal kunnen krijgen. Tot slot moet hij ook een identiteitsbewijs afleveren.
De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) beoordeelt of de persoon die de aanvraag indient wel alle nodige documenten heeft afgeleverd. Ook wordt al een eerste medische check uitgevoerd, de zogenaamde ‘medische filter’. Als dit allemaal in orde is, wordt de aanvraag als ontvankelijk bestempeld.
Als dat het geval is, bestudeert de DVZ of de aanvraag naast ontvankelijk ook ‘gegrond’ is. Met andere woorden, de DVZ onderzoekt het dossier inhoudelijk. Ze laat één van haar eigen artsen oordelen of de ziekte wel ernstig genoeg is en al dan niet in het land van herkomst kan worden behandeld. In deze fase worden ook ‘elementen van openbare orde en veiligheid’ bestudeerd.
Oorzaak van medische problemen niet van belang
Tot zover dus de procedure, maar wat als een persoon zonder papieren vrijwillig in hongerstaking gaat en zo medische problemen oploopt?
De wet vermeldt niets over de oorsprong van aandoeningen die medische regularisatie mogelijk maken. In theorie is het dus mogelijk voor een hongerstaker om ziek te worden tijdens zijn hongerstaking en zo in aanmerking te komen voor medische regularisatie.
Dat betekent natuurlijk niet dat hongerstakers zoals die in de Begijnhofkerk en de VUB zomaar om medische redenen een verblijfsvergunning zullen krijgen. Ze moeten immers nog steeds de volledige procedure correct doorlopen.
Maar hun aanvraag zou dus niet per definitie worden afgewezen omdat ze ziek zijn als resultaat van een vrijwillige hongerstaking.
‘In de praktijk is de kans dat iemand een regularisatie ten gronde krijgt enkel op basis van gevolgen van een hongerstaking heel klein. We kennen geen recente gevallen,’ bevestigde een expert van het federaal migratiecentrum Myria schriftelijk aan Factcheck.Vlaanderen.
Conclusies
De procedure van medische regularisatie maakt geen onderscheid op basis van de oorsprong van aandoeningen. In theorie zal een aanvraag dus nooit afgewezen worden enkel en alleen omdat medische problemen het gevolg zijn van een vrijwillige keuze, zoals een hongerstaking. Hongerstakers moeten natuurlijk wel de volledige procedure doorlopen en de kans dat hun dossier goedgekeurd wordt, is in de praktijk klein.
✻
Geraadpleegde Bronnen
Auteur
Pieter Dernau
Pieter studeerde Taal- en Letterkunde en Politieke Wetenschappen. Sinds 2020 werkt hij voor Factcheck.Vlaanderen. In september 2021 werd hij hoofdredacteur.
