Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers brachten alle studies samen gepubliceerd tussen 1980 en 2014 over de impact van eenzaamheid, alleen leven en sociaal isolement op de kans op vroegtijdig overlijden (1). In totaal bevatte hun overzichtsonderzoek gegevens van meer dan 3,4 miljoen mensen uit 70 studies. Ze gebruikten enkel de data van diegenen die bij aanvang van de studie gezond waren, om die groep uit te sluiten die sociaal geïsoleerd leeft ten gevolge van een chronische ziekte.
Om eenzaamheid te definiëren werden drie parameters in rekening gebracht: sociaal isolement (duidelijk gebrek aan sociale contacten, afwezigheid van een vertrouweling, geen deelname aan sociale activiteiten), alleen wonen en gevoelens van eenzaamheid. De deelnemers werden gemiddeld 7 jaar opgevolgd en vergeleken met een vergelijkbare controlegroep op de klachten van eenzaamheid na. Het risico op vroegtijdig overlijden nam toe met 26% voor wie zich eenzaam voelde, met 29% voor wie amper sociale contacten had en met 32% voor wie alleen leefde, onafgezien van factoren als roken, lichaamsbeweging en socio-economische status.
Opvallend: het effect van sociaal isolement en alleen wonen op het overlijdensrisico was groter bij mensen jonger dan 65 jaar in vergelijking met mensen ouder dan 65 jaar. De onderzoekers merken op dat er meer aandacht nodig is voor de groeiende groep alleenstaanden van middelbare leeftijd en dat sociaal isolement, zowel subjectief als objectief, een risicofactor is voor de gezondheid.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het grote aantal gegevens en het feit dat mensen bij aanvang van de studie in goede gezondheid verkeerden, versterkt het verband tussen eenzaamheid en vroegtijdig overlijden. Opvallend is dat alleen wonen ook een impact heeft op de overleving, zelfs al op middelbare leeftijd. Waarschijnlijk is niet het alleen wonen op zich oorzaak van vroegtijdige sterfte, maar het verhoogd risico op een ongezonde leefstijl. Eerdere studies hebben uitgewezen dat singles het iets minder nauw nemen met gezondheidsvoorschriften in vergelijking met bijvoorbeeld gezinnen met opgroeiende kinderen.
Een andere interessante bevinding uit eerder onderzoek is dat eeuwelingen, wanneer gevraagd naar 'het geheim' van hun hoge leeftijd, steeds goede sociale contacten, bijvoorbeeld met kinderen en familie, aanhalen, wat eveneens suggereert dat sociale relaties belangrijk zijn voor een goede (mentale) gezondheid.
Conclusie
Dit onderzoek suggereert dat eenzaamheid, sociaal isolement en alleen wonen het risico op vroegtijdig overlijden doen toenemen.
