Waar komt dit nieuws vandaan?
Hoewel soja een positief gezondheidsimago heeft, zijn er toch enkele bezorgdheden. Eén daarvan is het effect van isoflavonen, plantaardige oestrogenen die van nature aanwezig zijn in sojamelk, op de ontwikkeling van de vrouwelijke voortplantingsorganen. Vrouwen die als baby zuigelingenmelk op basis van soja kregen, zouden op jongere leeftijd hun maandstonden krijgen en er meer last van hebben.
Onderzoekers uit de VS zijn daarom nagegaan of er een verband is tussen het drinken van deze aangepaste sojamelk op zuigelingenleeftijd en pijnlijke maandstonden op volwassen leeftijd. Hiervoor hebben ze gegevens van 1.553 Afro-Amerikaanse vrouwen tussen 23 en 35 jaar verzameld. De vrouwen moesten aan de hand van vragenlijsten aangeven of ze als zuigeling ooit sojamelk kregen, op welke leeftijd daarmee gestart werd en hoelang deze gegeven werd. Daarnaast moesten ze aangeven hoe vaak ze last hadden van pijnlijke maandstonden tussen de leeftijd van 18 en 22 jaar. Ze konden hiervoor kiezen uit 4 antwoordmogelijkheden: zelden, soms, meestal of altijd.
Uit de analyse bleek dat vrouwen die ooit aangepaste sojamelk kregen als zuigeling meer kans hadden om (meestal) last te hebben van pijnlijke maandstonden. Op basis hiervan concluderen de onderzoekers dat sojamelk op zuigelingenleeftijd aanleiding geeft tot pijnlijke maandstonden (1).
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie kent een aantal tekortkomingen. Het zwakste punt is dat men beroep doet op het geheugen van de deelnemers voor het verzamelen van de gegevens. Voor de gegevens over sojamelk moesten ze maar liefst 23 tot 35 jaar terug in de tijd gaan. Ook de gegevens over de maandstonden werden retrospectief verzameld. Dit maakt de kans op foute gegevens veel groter.
Daarnaast is het niet gemakkelijk om objectieve gegevens te verzamelen over hoe pijnlijk maandstonden zijn. Wat de ene vrouw ervaart als een beetje pijnlijk, kan voor een andere vrouw zeer pijnlijk zijn. Meer objectieve parameters, zoals de hoeveelheid bloedverlies of de duur van de maandstonden, werden niet verzameld.
Tot slot mogen we niet vergeten dat dit type onderzoek niet kan aantonen of sojamelk op zuigelingenleeftijd aanleiding geeft tot pijnlijke maandstonden (oorzakelijk verband). Daarvoor is het wachten op de resultaten van een interventiestudie, die momenteel loopt. De eerste resultaten tonen dat er op vier maanden en op vijfjarige leeftijd geen verschillen zijn in de ontwikkeling van de voortplantingsorganen tussen de kinderen die borstvoeding kregen of zuigelingenmelk op basis van gewone melk of soja. Nu is het wachten op de resultaten tijdens de puberteit (2).
Op de website van Kind & Gezin lezen we dat aangepaste sojamelk wel geschikt is voor zuigelingen, maar gewone sojamelk slechts vanaf drie jaar gegeven mag worden. Zuigelingenmelk op basis van soja is in België zo goed als niet meer verkrijgbaar.
Conclusie
Deze studie is gebaseerd op een bevraging van vrouwen over welke melk ze als zuigeling kregen en of ze al dan niet pijnlijke maandstonden hebben. Wie ooit aangepaste sojamelk kreeg, zou vaker last hebben van pijnlijke maandstonden. Of het een met het ander te maken heeft, is op dit moment niet duidelijk. Dit verband wordt momenteel verder onderzocht.
