Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de universiteit van Manchester deden een reeks experimenten met muizencellen en levende muizen (1). Meer bepaald werden huidcellen van muizen (fibroblasten) gekweekt in laboratoriumschaaltjes en werd geobserveerd of veranderingen in de cellen anders zijn overdag dan ’s nachts. Zo produceren deze cellen eiwitten volgens een zeker ritme: overdag een hoge productie en ’s nachts op een lager pitje. Ook werd gekeken of beschadigde delen huid sneller genezen overdag dan ’s nachts. Vervolgens werden bij een reeks proefmuizen snijwondjes aangebracht, sommige overdag en sommige ’s nachts, en observeerde men de genezingssnelheid. De experimenten tonen dat de wondjes sneller helen tijdens de actieve fase in vergelijking met de rustfase. Tot slot bestudeerden de onderzoekers dossiers van 118 mensen die in het verleden brandwonden hadden opgelopen, sommige ’s nachts en sommige overdag. Brandwonden opgelopen tussen 8 uur en 20 uur waren gemiddeld na 17 dagen genezen, terwijl brandwonden opgelopen tussen 20 uur en 8 uur gemiddeld pas na 28 dagen genezen waren.
Uit hun observaties besluiten de onderzoekers dat wonden sneller genezen wanneer ze overdag worden opgelopen, omdat cellen dan ‘op volle toeren’ draaien. Huidcellen zouden dus ook een soort slaap-waakritme volgen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het gaat om experimenten met muizencellen en levende muisjes, maar daaruit kan je geen conclusies trekken over mensen. De studie van de mensen met brandwonden ging over gegevens die de onderzoekers verzamelden, waarbij niet duidelijk is in hoeverre de ernst van de brandwonden verschilde. Het is bijvoorbeeld niet uitgesloten dat de brandwonden die ’s nachts werden opgelopen ernstiger waren, omdat mensen mogelijk in hun slaap verrast werden (bij woningbrand bijvoorbeeld), en er dus ernstiger aan toe waren. Je kan geen vergelijkingen maken over de snelheid waarmee wonden genezen, wanneer je de uitgebreidheid van de wonden en de verdere toestand van de slachtoffers niet kent.
De onderzoekers stellen zelf dat hun bevindingen bevestigd moeten worden bij mensen. Wanneer het ritme van celactiviteiten verder ontrafeld wordt, kan dit ooit leiden tot nieuwe therapeutische aangrijpingspunten: men zou bijvoorbeeld kunnen proberen de snelheid van het genezingsproces te verhogen.
Conclusie
Onderzoekers stellen vast dat snijwondjes aangebracht bij proefmuizen sneller genezen wanneer deze overdag worden aangebracht. Ze veronderstellen dat de huidcellen ook een interne klok hebben en een soort slaap-waakritme volgen. Of dit ook voor mensen het geval is, werd nog niet onderzocht.
