Heb je geen verdoving nodig als je onder water bevalt?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het Studiecentrum voor Perinatale Epidemiologie (SPE) publiceerde onlangs interessante gegevens van 2015 over zwangerschap en bevalling in Vlaanderen (1). Epidurale verdoving is niet meer weg te denken uit de verloskamer. Maar liefst zeven vrouwen op tien maken er gebruik van. Tussen de verschillende Vlaamse kraamklinieken onderling is er wel een zeer grote spreiding van 20% tot 84%. De krant weet erbij te vertellen dat het de kraamafdelingen zijn die onder water bevalling aanbieden die het minst vaak gebruik maken van epidurale verdoving.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Uit de cijfers blijkt dat een minderheid van de vrouwen die onder water bevallen gebruik maakt van een epidurale verdoving. Dit laat evenwel niet toe te besluiten dat deze vrouwen minder pijn hebben of geen epidurale vragen dankzij het feit dat ze onder water bevallen. We kunnen enkel vaststellen dat de twee fenomenen (onder water bevallen en epidurale verdoving) aan elkaar gekoppeld zijn, en niet dat het ene het gevolg is van het ander. Misschien heeft het onder water bevallen een zekere geruststellende werking en een pijnstillend effect. Maar het zou ook kunnen dat vrouwen die kiezen voor onder water bevalling opteren voor een meer natuurlijke en minder technische aanpak van een bevalling, en dat de ruggenprik niet in deze zienswijze past. Het is ook niet uitgesloten dat kraamklinieken onder water bevalling aanprijzen met de boodschap dat vrouwen er minder pijn door ervaren, en daarom minder geneigd zijn om een ruggenprik aan te bieden.

De afgelopen week publiceerde de Amerikaanse vereniging van verloskundigen een formele aanbeveling over dit onderwerp (2). Zij onderzocht daarvoor alle wetenschappelijke studies die hierover uitgevoerd werden. Haar besluit is dat bevalling onder water in de eerste fase van de arbeid kan overwogen worden omdat sommige studies suggereren dat dit mogelijk de arbeid verkort en de behoefte aan pijnstilling vermindert. In de tweede fase van de arbeid raadt zij het echter af(“The second stage of labor and delivery should take place "on land, not in water.") In deze fase heeft onder water bevalling namelijk geen bewezen voordeel terwijl er daarentegen enkele gevallen van ernstige infectie bij de pasgeborene gerapporteerd werden.

Conclusie

Het is niet uitgesloten dat onder water de arbeid minder lang duurt en mogelijk gepaard gaat met minder pijn. Uit studies die hierover uitgevoerd werden blijkt niet eenduidig of onder water bevalling al dan niet een voordeel biedt voor moeder en kind.