Waar komt dit nieuws vandaan?
Transvetten zijn een bepaald soort vetten die van nature voorkomen in dierlijk vet en melkproducten, maar vooral industrieel bereid worden uit plantaardige vetten. Dit kunstmatige vet is aanwezig in harde margarines en bak- en braadvetten, en daardoor ook in industriële bakkerijproducten, zoals koekjes. Omwille van de ongezonde aspecten van transvetten worden ze wel minder en minder gebruikt door de voedingsindustrie, maar wie veel industrieel bereide voeding eet, krijgt nog behoorlijk wat binnen.
Een Amerikaanse wetenschapster onderzocht 5.000 personen op de invloed die transvetten hebben op de gevoelswereld (1). De basis van dit nieuws is een observationele studie van een tiental jaren geleden. Een groep volwassenen vulde in 2002 tot 2006 een vragenlijst in over hoe vaak zij bepaalde voedingsmiddelen aten en in welke hoeveelheden. Op basis daarvan werd berekend hoeveel transvetten zij aten. Dezelfde proefpersonen vulden in 2006 of 2007 een tweede vragenlijst in over hun positieve en negatieve emoties. Vier jaren later volgde een derde vragenlijst over moeilijkheden om emoties te reguleren.
De onderzoekers berekenden het verband tussen de hoeveelheid transvet die werd gegeten, positieve en negatieve emoties en de regulering van emoties. Personen die meer transvetten hadden gegeten, hadden opvallend meer moeite om hun gevoelens te controleren. Verder was het voor deze testpersonen moeilijker om de emoties van anderen in te schatten en lag hun bewustzijn van hun eigen gevoelens beduidend lager.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Om een aantal redenen kunnen we vraagtekens zetten bij dit gevonden verband, wat overigens zeer klein was. Ten eerste, de tijdsperiode tussen het eten van de transvetten en het invullen van de derde vragenlijsten bedroeg minimaal 4 en maximaal 9 jaren. In die periode werd het steeds duidelijker dat transvetten ongezond zijn. Het is mogelijk dat de mensen hun voedingspatroon hebben aangepast.
Ten tweede, de onderzoekers vinden een verband tussen het eten van transvetten en emoties. Omdat het een observationeel onderzoek is, kan men niet zeggen dat meer transvet de oorzaak is van veranderde emoties.
Ten derde, de onderzoekers gebruikten een bepaalde analysemethode die het onderscheidingsvermogen wel vergroot, maar weinig extra informatie genereert. Het risico is dat hele kleine verbanden wel aan het licht komen, maar dat het effect zo klein is dat het niet belangrijk is. En dat lijkt hier het geval.
Tenslotte is het omgekeerde ook plausibel: misschien eten mensen die zich mentaal minder goed voelen meer koekjes en kant-en-klare producten.
Conclusie
Deze studie toont niet aan dat er een oorzakelijk verband is tussen het eten van transvetrijke producten, zoals koekjes, en emoties.
