Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers evalueerden de bruikbaarheid van een genetische test, de zogenaamde Oncotype DX, om te voorspellen of vrouwen met een welbepaald type borstkanker al dan niet chemotherapie nodig hebben (1). Tussen 2006 en 2010 werden 9719 vrouwen met niet-uitgezaaide hormoongevoelige, HER-2-negatieve borstkanker voor dit onderzoek geïncludeerd. HER-2 is een eiwit dat soms wordt teruggevonden op de oppervlakte van borstkankercellen. Bij alle vrouwen werd de tumor eerst chirurgisch verwijderd waarna het borstkankerweefsel onderzocht werd met de Oncotype DX-test: deze test spoort de aanwezigheid van 21 verschillende genen op in het borstkankerweefsel. De test leidt tot een score tussen 0 en 100. Vrouwen die hierop een score halen tussen 0 en 10 hebben zeker geen chemotherapie nodig en vrouwen met een score groter dan 26 zeker wel. Over de tussengroep, met een score tussen 11 en 25, bestaat echter twijfel. Daarom krijgt deze tussengroep meestal chemotherapie. In deze nieuwe studie werden deze vrouwen (6711) ingedeeld in 2 groepen, waarbij de ene groep chemotherapie kreeg en de tweede groep niet. Doel was nagaan of dit een verschil gaf in herval en/of overleving. Dat bleek niet het geval: vrouwen met een score tussen 11 en 25 op de Oncotype DX-test hebben geen chemotherapie nodig: ze hervallen niet vaker en de overleving na 9 jaar is dezelfde (94% overleeft 9 jaar). Opgesplitst volgens leeftijd en score, bleek er toch een klein voordeel te bestaan met chemotherapie voor vrouwen jonger dan 50 jaar met een score tussen 16 en 25.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De behandeling voor niet-uitgezaaide, hormoongevoelige, HER-2-negatieve borstkanker, dit is een veelvoorkomende vorm van borstkanker, bestaat normaal uit chirurgie, hormoontherapie en eventueel chemotherapie. Chemotherapie, met vaak zware nevenwerkingen (waaronder haaruitval) is echter niet altijd nodig. De genetische test die in deze studie gebruikt werd, geeft nu meer duidelijkheid over welke vrouwen baat hebben bij chemo en welke niet. Op die manier kan men een aantal vrouwen de chemokuur besparen.
Dit is een goed uitgevoerde placebo-gecontroleerde studie bij een grote groep vrouwen, wat de resultaten sterk maakt. Toch worden de richtlijnen over borstkankerbehandeling nog niet meteen aangepast, gewoonlijk wacht men op meer onderzoek dat deze studie kan bevestigen. Het is dus aan de arts om, in overleg met de vrouw met borstkanker, de mogelijke behandelingsopties te bespreken en tot een beslissing te komen, rekening houdend met leeftijd, score, verwachtingen, angst, enzovoort.
Een nadeel van deze test, die ook in België beschikbaar is, is de kostprijs. De test kost tussen 2.000 en 3.000 euro en wordt niet terugbetaald door de ziekenfondsen.
Conclusie
Dankzij een speciale genetische test, uitgevoerd op borstkankerweefsel na een operatie, kan men uitzoeken of chemotherapie al dan niet nuttig is als nabehandeling voor vrouwen met niet-uitgezaaide (ook niet in de lymfeklieren) hormoongevoelige, HER-2-negatieve borstkanker. Deze vrouwen hebben wel nog een hormoontherapie nodig na de operatie, maar die wordt over het algemeen beter verdragen.
