Heeft een op zeven mensen de ziekte van Lyme (gehad)?

Waar komt dit nieuws vandaan?

De ziekte van Lyme of Lyme Borreliose is een infectie die veroorzaakt wordt door de Borrelia-bacterie. De meest voorkomende soort is de Borrelia burgdorferi. In Europa komen er nog andere soorten voor. Deze bacteriën worden overgedragen via een beet van een teek.

Vrij veel mensen wereldwijd (14,5%) hebben antistoffen tegen deze bacterie in het bloed. Dat blijkt uit een grote overzichtsstudie, waarin 89 goed uitgevoerde studies over het voorkomen van Lyme werden opgenomen (1):

• De drie regio’s waar de meeste mensen met antistoffen werden aangetroffen, zijn achtereenvolgens Centraal-Europa (20,7%), Oost-Azië (15,9%) en West-Europa (13,5%).
• De meest getroffen groep bleek mannelijk, ouder dan vijftig jaar en wonend op het platteland.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Ziekte van Lyme in België

In België houdt Sciensano de cijfers bij over het voorkomen van de ziekte van Lyme (2):

• In België blijkt ongeveer 10% van de teken besmet met de bacterie Borrelia burgdorferi.
• Besmette teken komen vooral voor in de bosrijke gebieden van Limburg, Antwerpen, Vlaams- en Waals-Brabant en de Ardennen.
• Na een tekenbeet loop je ongeveer 1 tot 2% kans om de ziekte van Lyme te krijgen.
• Ze komt voor op iedere leeftijd, maar wordt het vaakst waargenomen bij mensen tussen 45 en 65 jaar.

De cijfers kunnen schommelen afhankelijk van het klimaat, maar bleven de voorbije jaren over het algemeen stabiel. De meest recente cijfers, uit 2018, geven aan dat 90,3 inwoners per 100.000 naar de dokter gaan met een abnormale huiduitslag na een besmette tekenbeet (3). Dat is minder dan één procent van de bevolking.

Besmetting leidt vaak niet tot ziekte

Dat bij 14% van de mensen wereldwijd, en ook in onze contreien, antistoffen tegen de bacterie Borrelia burgdorferi in het bloed gevonden werden, betekent niet dat al deze mensen de ziekte van Lyme hebben (gehad). Integendeel:

• Besmetting met deze bacterie blijft vaker zonder gevolg: je wordt dus niet ziek (asymptomatisch).
  • Antistoffen vaststellen in het bloed heeft daarom weinig waarde.
  • De diagnose van de ziekte van Lyme wordt in de eerste plaats gesteld op basis van de klachten (typische huiduitslag, grieperig gevoel).
• Vertoont een persoon deze klachten, ook al is er geen teek meer te vinden?
  • Dan is het wel nuttig om antistoffen op te sporen.
  • Ze kunnen in dat geval de ziekte van Lyme bevestigen.

Doe de tekencheck

Heb je vertoefd in een omgeving waar veel teken voorkomen, na een wandeling in de Limburgse bossen bijvoorbeeld

• Controleer dan je huid op teken.
• Wanneer je een teek ontdekt en correct verwijdert binnen de 24 uur, is de kans op de ziekte van Lyme klein, ook als de teek besmet was met de Borrelia-bacterie.
• Als je toch ziek wordt, kunnen de gevolgen ernstig zijn. Wanneer je er op tijd bij bent, kan je dat voorkomen.
• In het beginstadium is de ziekte nog goed te behandelen met antibiotica.

Meer informatie vind je bij ‘Wees niet gek, doe de tekencheck’.
Bekijk dit handig filmpje over hoe je checkt op teken:

Conclusie

De aanwezigheid van antistoffen tegen de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt (Borrelia burgdorferi), betekent niet dat je de ziekte van Lyme (gehad) hebt. Integendeel. Een besmetting met deze bacterie verloopt in veel gevallen zonder dat je ziek wordt. In België heeft op dit moment minder dan 1% de ziekte van Lyme. Controleer steeds goed op teken, want als je toch ziek wordt, kunnen de gevolgen ernstig zijn. Wanneer je er op tijd bij bent, kan je dat voorkomen.