Waar komt dit nieuws vandaan?
Het prikkelbaredarmsyndroom (PDS), ook bekend als spastisch colon, is een vervelende aandoening gekenmerkt door buikkrampen, maag- en darmlast, obstipatie en diarree. Soms is PDS moeilijk te behandelen. Bovendien kunnen symptomen verergeren door onder andere stress en angst. Via cognitieve gedragstherapie (CGT) kun je via inzichten je gedrag leren beheersen en zo nodig veranderen. Dit gebeurt aan de hand van gesprekken met een psycholoog of psychiater en met opdrachten die je thuis kunt uitvoeren.
Londense onderzoekers gingen na of CGT een positief effect zou hebben op de symptomen van prikkelbaredarmsyndroom, en of dit betere resultaten zou opleveren dan de standaardbehandeling, bestaande uit medicatie en regelmatige consultaties bij de huisarts (1). Hiervoor selecteerden ze mensen met PDS die reeds minstens 12 maanden zonder succes behandeld werden. Ze vergeleken 3 verschillende interventies met elkaar:
- cognitieve gedragstherapie via een online platform in combinatie met standaardbehandeling (186 personen);
- telefonische CGT in combinatie met standaardbehandeling (185 personen);
- standaardbehandeling zonder psychologische interventie (187 personen).
Voor de start van de studie en na 12 maanden vulden de deelnemers verschillende vragenlijsten in over hun klachten. De scores waren duidelijk beter in groepen 1 en 2, nl. de groepen die psychologische begeleiding kregen onder de vorm van CGT.
De onderzoekers besloten uit deze resultaten dat CGT-interventies een positief effect hebben op PDS-symptomen en bijgevolg ook op de levenskwaliteit en het gemoed van mensen met PDS.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie toont aan dat cognitieve gedragstherapie (CGT) bij sommige mensen met prikkelbaredarmsyndroom (PDS) nuttig kan zijn. Bovendien is het veelbelovend dat je volgens deze onderzoekers niet naar de psycholoog moet, maar ook via online therapie of telefonisch geholpen kunt worden, in zoverre deze vormen beschikbaar zijn natuurlijk.
Er zijn wel beperkingen aan dit onderzoek. Zo is de studiegroep niet representatief voor alle personen met PDS, aangezien mensen die wel reageren op medicatie niet mochten deelnemen. Ook personen die niet gemotiveerd zijn voor CGT, namen niet deel. Verder zijn veel deelnemers gestopt met de behandeling voor het einde van de studie.
Van alle psychologische interventies bij prikkelbaredarmsyndroom is cognitieve gedragstherapie het best onderzocht, maar de onderzoeken zijn onderling vaak moeilijk vergelijkbaar. Verder is de kwaliteit van de studies meestal beperkt. Eén grote en degelijke overzichtsstudie uit 2009 besloot dat psychologische interventies een kleine meerwaarde kunnen hebben ten opzichte van een standaardbehandeling (2).
De resultaten kunnen de betrouwbare Britse NICE-richtlijn, waarin CGT reeds aangehaald wordt als onderdeel van de behandeling van PDS, extra kracht bijzetten. Deze richtlijn raadt aan dat mensen die 12 maanden zonder succes met medicatie werden behandeld, eventueel worden doorverwezen voor CGT, hypnotherapie of psychologische therapie. Belangrijk om hierbij te vermelden is dat een psychologische benadering van PDS-klachten niet impliceert dat PDS ‘tussen de oren’ zit, maar dat je via de psychologische weg lichamelijke klachten kan (leren) beïnvloeden.
Conclusie
Deze studie leert ons dat cognitieve gedragstherapie (CGT) nuttig kan zijn om de klachten bij prikkelbaredarmsyndroom (PDS) te verlichten.
