Waar komt dit nieuws vandaan?
Een internationaal onderzoeksteam onderzocht opnieuw de relatie tussen alcohol en vroegtijdige sterfte (1). Ze gingen er namelijk van uit dat de meeste cohortstudies deze relatie onderschatten: een cohortstudie is een langdurige studie waarbij onderzoekers mensen opvolgen en gezondheidsproblemen registreren. Veel cohortstudies starten met oudere populaties, waardoor men de sterfte door alcohol zou onderschatten, omdat er minder jonge mensen in de studie zitten. Om het hele plaatje te zien, gebruikten deze onderzoekers de gegevens van een Amerikaanse databank met doodsoorzaken. De auteurs vonden dat 36 procent van de overlijdens bij volwassenen tussen 20 en 49 jaar met alcohol te maken hebben. Alcohol-gerelateerde overlijdens op jonge leeftijd zijn vooral het gevolg van verkeersongevallen en geweld. Daardoor zouden studies, uitgevoerd met oudere deelnemers, de sterfte door alcoholconsumptie lager inschatten dan wanneer ook jongere mensen worden opgevolgd.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De relatie tussen alcohol en vroegtijdige sterfte is een complex verhaal. In de jaren 1990 vond men een J-vormige relatie: men dacht dat mensen die dagelijks een kleine portie alcohol dronken, langer leefden dan geheelonthouders, omdat een kleine portie alcohol zou beschermen tegen hart- en vaatziekten. In de jaren 2000 stelde men echter vast dat geheelonthouders in veel studies eigenlijk niet dronken omwille van gezondheidsproblemen, waardoor deze groep meer risico loopt op vroegtijdig overlijden. Vandaag veronderstelt men dat geheelonthouders hetzelfde risico op sterfte hebben als mensen die weinig alcohol drinken.
Deze nieuwe studie toont aan dat de totale sterfte door alcohol onderschat wordt, omdat jongere mensen dikwijls niet opgenomen zijn in cohortstudies. Tussen 20 en 34 jaar was 44% van de sterfte door alcohol te wijten aan verkeersongevallen, tegenover 19% in de groep 50 tot 64 jaar. Voor geweld was dit respectievelijk 37% en 21%. Als ouderen sterven door alcoholconsumptie is de sterfte vooral een gevolg van kanker en hart- en vaatziekten. Dit betekent dat de doodsoorzaken door alcohol voor jongeren verschillend zijn dan deze voor ouderen.
De Vlaamse Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen (VAD) raadt volwassenen aan om maximaal 10 glazen per week te drinken, liefst over meerdere dagen in de week.
Conclusie
Deze studie toont enkel aan dat vroegtijdige sterfte door overmatige alcoholconsumptie bij jongeren en jongvolwassenen eerder te wijten is aan verkeersongevallen en geweld, en bij ouderen eerder aan kanker en hart- en vaatziekten.
