Een lezer maakte ons attent op zo’n bericht met onderstaande foto dat o.a. op Facebook en LinkedIn wordt gedeeld. De Portugese tekst die je op het gebouw in de achtergrond kan zien, maakt duidelijk dat de foto niet in België genomen is. Het bericht deed dan ook eerder de ronde op sociale media in Brazilië en werd ontkracht door de factcheckers van Aos Fatos en Estadão Verifica.

foto van Kathleen Reynaert.

Zelfontbrandingspunt van alcohol ligt boven 360 °C

Reinaldo Bazito, professor aan het Instituto de Quimica van de Universiteit van São Paulo (USP), analyseerde op vraag van de Braziliaanse website Estadão Verifica drie afbeeldingen van autobranden die veroorzaakt zouden zijn door alcoholgel. Hij kon niet vaststellen wat de brandjes had veroorzaakt maar kon wel met zekerheid stellen dat alcoholgel niet de oorzaak was, aangezien alcohol niet spontaan in brand kan schieten. “Kleine flesjes in de auto achterlaten is geen probleem, zolang ze dicht zijn en niet in direct zonlicht liggen,” verklaart Bazito. “Een fles van 500ml of 1000ml op het dashboard in de volle zon leggen is natuurlijk geen goed idee, maar dan nog zal het product niet spontaan in brand schieten.”

Alcohol van 70% is brandbaar en moet dus op een correcte manier opgeslagen en gebruikt worden. Het vlampunt (de temperatuur waarbij een stof genoeg dampen afgeeft om in brand te schieten wanneer die dampen in contact komen met een vlam, red.) van alcohol ligt op 16,6 °C. “Voor spontane ontbranding, zonder de aanwezigheid van een vlam dus, moet alcohol een temperatuur van 363 °C bereiken,” zegt Bazito.

Temperatuur in auto maximum rond 65 °C

“Het is onmogelijk dat soort temperaturen te bereiken in een gesloten auto in de zon,” vult hij aan. Een onderzoek van de Braziliaanse Staatsuniversiteit van Maringá stelt inderdaad dat de gemiddelde temperatuur in een auto die in de volle zon staat ongeveer 65 °C is. “De alcohol kan wel brandbare dampen vormen maar dan is er nog steeds een vlam of vonk nodig voor die tot ontploffing kunnen komen.”

Oorzaak autobrandjes onduidelijk

Alcoholgel is ook minder vloeibaar dan gewone alcohol en dit vermindert dan ook de risico’s bij een brand. Volgens Bazito kan alcoholgel misschien bijgedragen hebben aan de verspreiding van het vuur maar kunnen de brandjes in de auto’s dus nooit gestart zijn door het product alleen.

De posts die waarschuwen voor het brandgevaar van flesjes alcoholgel tonen vaak een foto van een uitgebrande autodeur. De oorsprong van de foto kan niet getraceerd worden. De brand in de auto kan echter veroorzaakt zijn door heel wat factoren, zoals kortsluiting door technische defecten.

Opgepast: alcoholgel steeds correct gebruiken

Bazito waarschuwt er wel voor dat alcoholgel correct gebruikt moet worden. “Het is bijvoorbeeld gevaarlijker om alcoholgel op je handen te gebruiken in een gesloten ruimte als de haard of kachel aan staat dan een flesje te laten liggen in een warme auto.”