Waar komt dit nieuws vandaan?
Dat het eten van donkere chocolade goed zou zijn voor de gezondheid, is al een tijdje onderwerp van discussie. Dit heeft te maken met een stof genaamd flavanolen. Deze stof is van nature aanwezig in chocolade, maar ook in fruit, rode wijn en thee. De Europese Autoriteit van de Voedselveiligheid heeft in 2012 toegelaten dat er er gezegd mag worden dat flavanolen uit cacao leiden tot wijdere bloedvaten waardoor de bloedstroom verbetert.
Nu is er dus een nieuw experiment naar het effect van chocolade op de gezondheid van bloedvaten (1). Hierbij vergeleken de onderzoekers de werking van chocolade met extra flavanolen met de werking van gewone donkere chocolade. Ook gingen ze na of de proefpersonen de chocolade nog lekker vonden, want flavanolen hebben vaak een bittere smaak. Vierenveertig mannen van middelbare leetijd met overgewicht (BMI van 25 tot 32) deden mee. Deze mannen aten vier weken lang iedere dag 70 gram chocolade (met of zonder flavolen). Dan volgde een periode van vier weken waarin ze geen chocolade aten, en dan weer vier weken chocolade. De helft van de mannen begon met de gewone donkere chocolade en de andere helft met de chocolade met extra flavanolen. In de tweede vier weken van het experiment was het net omgekeerd.
Na vier weken chocolade eten waren sommige bloedwaarden significant verbeterd. De maat die iets zegt over de wijdte van de bloedvaten was 1% verbeterd. De maat voor de stijfheid van de bloedvaten verminderde met 1%. Ook werden minder ontstekingscellen geteld. Er was echter geen verschil tussen het eten van gewone chocolade enerzijds, en het eten van chocolade met extra flavanolen anderzijds. Deze laatste werd wel minder lekker, minder zoet en bitterder ervaren, en met een sterkere nasmaak.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit onderzoek is een gekruist experiment waarbij alle deelnemers in een willekeurige volgorde zowel gewone chocolade als die met extra flavanolen aten. Hierdoor zijn de groepen vergelijkbaar. De deelnemers en de onderzoekers wisten niet in welke periode ze de chocolade met veel flavanolen aten. De deelnemers werden begeleid door een diëtist, zodat ze tijdens het experiment niet zwaarder werden. Ook mochten ze iedere dag maar 2 kopjes thee en 2 glazen rode wijn drinken, en 1 appel eten. Hierdoor kregen ze niet teveel flavanolen via andere voedingsmiddelen binnen. Het onderzoek is uitgevoerd bij een kleine groep en alleen bij mannen met overgewicht. Of deze effecten ook optreden bij vrouwen en bij personen met een normaal gewicht moet nog worden onderzocht.
De studie evalueerde alleen het effect op bepaalde bloedwaarden, maar niet op hart- en vaatziekten. Deze studie bewijst dan ook niet dat het eten van donkere chocolade leidt tot minder hart- en vaataandoeningen. Ook is niet duidelijk of het gevonden verschil van 1% in wijdte of stijfheid van bloedvaten medisch gezien belangrijk is. Dit moet nader worden onderzocht.
Een systematische review en meta-analyse van 42 korte experimenten naar de effecten van chocolade op de gezondheid van hart en bloedvaten komt tot eenzelfde conclusie. Het eten van chocolade verwijdt de bloedvaten (betere waarde voor verwijding) (2). In deze experimenten werd echter ook niet gekeken naar het effect op hart- en vaatziekten. Ook was de kwaliteit van de studies laag tot matig.
Een andere systematische review keek wel naar het verband tussen het eten van chocolade en het risico op hart- en vaatziekten, maar enkel in obstervationele studies. (3). De onderzoekers komen tot het besluit dat het eten van chocolade het risico op hart- en vaataandoeningen en op hersenbloedingen verlaagt. De kwaliteit van de studies is echter zwak. Zo werd de hoeveelheid chocolade die was gegeten op verschillende manieren gemeten. Bovendien kunnen ze dit besluit niet echt trekken met enkel observationele studies. Die kunnen immers niet uitsluiten dat de positieve effecten door andere factoren dan de chocolade worden veroorzaakt.
Conclusie
Op basis van deze studie kan men niet besluiten dat het eten van donkere chocolade het risico op hart- en vaataandoeningen verlaagt.
3. Buitrago-Lopez A et al. Chocolate consumption and cardiometabolic disorders: systematic review and meta-analysis. BMJ. 2011 Aug 26;343:d4488.
