Waar komt dit nieuws vandaan?
Het prestigieuze vakblad ‘British Medical Journal’ brengt in december gewoontegetrouw een humoristisch nummer uit: een verzameling van zogenaamde wetenschappelijke studies, maar dan met een knipoog. Daarin ook een zogenaamde studie van de Canadese huisarts Kyle Sue, die studies en theorieën verzamelde over de hypothese dat mannen zich met reden echt zieker voelen dan vrouwen als ze een infectie, zoals een verkoudheid of griep, ondergaan. De mannen zouden door een lager gehalte aan vrouwelijk hormoon oestrogeen minder weerstand hebben tegen infecties en daarom meer klachten ontwikkelen. Voor zijn ‘kerst-studie’ ging dr. Sue op zoeken naar onderzoek die deze fabel zou kunnen bevestigen. Zo zijn er inderdaad observationele studies waarin mannen aangeven dat ze zich zieker voelen in vergelijking met vrouwen, vond hij ook een studie gevoerd bij proefmuizen waaruit blijkt dat mannelijke proefmuizen sterker reageren op infectie met verkoudheidsvirussen dan vrouwelijke proefmuizen, en een labo-studie die toont dat mannelijke neuscellen sterker reageren dan vrouwelijke, in een proefschaaltje. Het vrouwelijke hormoon oestrogeen zou hierin een rol spelen. Sue besluit zijn publicatie dat mannen een reden hebben om meer te klagen als ze ziek zijn: ze zouden door een mindere weerstand zich namelijk echt zieker voelen. En dus, verdienen ze het om extra verwend te worden.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De belangstelling voor media in binnen- en buitenland was gigantisch en het bericht werd zonder veel kritiek overgenomen, zelfs al werd het gepubliceerd in de kersteditie van BMJ, de gekende humor-editie die ieder jaar in dezelfde periode de ernst even achterwege laat. Dr. Sue, de arts achter de publicatie, werd uitgebreid geïnterviewd in binnen- en buitenland, en bleef met verve zijn studie verdedigen. In werkelijkheid spitte hij de literatuur uit op zoek naar alle mogelijke onderzoekjes die zijn hypothese boodschap kracht bijzetten (alvast geen goede wetenschappelijke methode) en wat hij verzamelde waren labo- en dierstudies, waaruit je geen conclusies kan trekken voor mensen, naast enkele humane studies van een zeer bedenkelijke kwaliteit. Studies die zijn hypothese niet onderschreven, liet hij bewust achterwege. Zijn publicatie waarin hij beweert dat het vrouwelijk hormoon zorgt voor een betere weerstand bij vrouwen en gebrek eraan mannen benadeelt waardoor ze met reden meer klagen, kon rekenen op enorme belangstelling, maar is nooit aangetoond in degelijk onderzoek bij mensen. Kyle Sue besluit zijn publicatie dat de weerstand-kwestie mogelijk een rol speelt bij mannen, maar dat het ook mogelijk is dat mannen zich zieker voordoen omwille van een evolutionaire reden: door zich zo ziek te gedragen, kunnen ze hun taken (om de groep tegen beschermen tegen vijanden) even overlaten aan anderen. In de huidige context, zo stelt Sue, moet je mannen een ‘man cave’ gunnen, met een grote televisie en een ontspannende zetel.
Conclusie
Dat mannen zich zieker zouden voelen wanneer ze grieperig of verkouden zijn, heeft geen wetenschappelijke basis. De publicatie waarin beweerd wordt dat mannen minder weerstand hebben tegen dit soort infecties en dus meer reden hebben tot klagen, was eerder als grap bedoeld voor het kerstnummer van een Brits vakblad. De Canadese arts die de publicatie schreef, haalde wel een paar dier- en labostudies aan die iets in de richting suggereren om zijn theorie kracht bij te zetten. Hij besloot uiteindelijk dat zieke mannen recht hebben om een eigen plek, een grote televisie en een makkelijke zetel…
