Waar komt dit nieuws vandaan?
De definitieve uitroeiing van polio (kinderverlamming) lijkt binnen handbereik, nu nieuwe poliovaccins veilig en efficiënt gebleken zijn. Onderzoekers onder leiding van Pierre Van Damme van de Universiteit Antwerpen testten in 2017 twee nieuwe poliovaccins bij 30 vrijwilligers die voor dit onderzoek in een quarantaine-dorp verbleven, dat speciaal hiervoor werd opgetrokken in Edegem (1). Quarantaine was nodig om te vermijden dat sporen van de nieuwe poliovaccins toegediend bij de vrijwilligers via stoelgang zouden terechtkomen in de buitenwereld. De nieuw geteste poliovaccins bleken veilig en efficiënt en worden nu verder getest bij grotere groepen mensen in binnen- en buitenland.
We beschikken al lang over twee efficiënte poliovaccins, een geïnactiveerd en een levend-afgezwakt vaccin, die schitterend werk geleverd hebben. Het geïnactiveerd vaccin wordt hoofdzakelijk in industrielanden gebruikt (via inspuiting), terwijl het levend-afgezwakt vaccin uitsluitend in ontwikkelingslanden wordt gebruikt (orale toediening via druppels). Het oraal levend-afgezwakt vaccin heeft 1 kans op 1 à 5 miljoen om zelf polio te veroorzaken. Dit was dan ook de reden waarom industrielanden zoals België in 2000 overgeschakeld zijn naar het geïnactiveerd vaccin, dat dit niet kan veroorzaken.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Om het poliovirus onder controle te houden moeten voldoende mensen worden ingeënt: in Westerse landen gebeurt dit dankzij de hoge vaccinatiegraad en de verplichte vaccinatie in een aantal landen. In ontwikkelingslanden is dit een grotere uitdaging. Op plekken waar een lage vaccinatiegraad bestaat, kan het afgezwakt vaccin-virus na orale toediening aanwezig zijn in de stoelgang van de gevaccineerde en zo in de omgeving overleven, mogelijk vatbare kinderen besmetten, en zo mutaties (genetische veranderingen) ondergaan. Hierdoor kan het vaccin-virus potenter worden en kleine uitbraken van polio veroorzaken. Om die reden beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie aan om de vaccinatiegraad wereldwijd zo hoog mogelijk te houden, en de industrielanden geleidelijk over te laten gaan tot gebruik van het geïnactiveerd vaccin. Verder wordt een nog veiliger oraal vaccin ontwikkeld, dat nog stabieler is en kan gebruikt worden om de huidige kleine epidemieën in te dijken.
In België en andere Europese landen komt polio al lang niet meer voor, maar bij ons is de vaccinatie nog steeds verplicht. Dat blijft absoluut noodzakelijk, want zolang polio ergens in de wereld voorkomt, kan het ook bij ons weer opduiken van zodra er voldoende vatbare mensen zijn. Polio of kinderverlamming is geen onschuldige ziekte: van wie besmet wordt, zal 1 op 200 verlammingsverschijnselen vertonen. Deze kunnen ernstig zijn en complicaties veroorzaken op lange termijn.
Conclusie
Polio of kinderverlamming komt in ons land niet meer voor, maar wereldwijd is de infectie nog niet uitgeroeid. Daarom blijft inenting absoluut nodig. Omdat de vaccinatiegraad in ontwikkelingslanden niet optimaal is, en er een levend-afgezwakt vaccin gebruikt wordt dat in zeer zeldzame situaties kan veranderen in een ziekmakend virus, hebben onderzoekers twee veiligere vaccins ontwikkeld die dat nadeel niet hebben en zo de uitroeiing van polio mogelijk maken.
Polio:
Landen waar polio nog voorkomt:
http://polioeradication.org/polio-today/polio-now/
