Kan chronische stress het hart beschadigen?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Bloedonderzoek bij artsen na een week werken op een afdeling Intensieve Zorg toont een verhoging van het aantal witte bloedcellen (1). De artsen vulden een vragenlijst in die peilde naar hun stressniveau, dat na zo’n week erg hoog bleek. Ter controle werden bloedstalen genomen bij dezellfde artsen na een week vakantie en dan bleek de wittebloedcellen-concentratie lager.

De onderzoekers deden vervolgens enkele experimenten met muizen. De muisjes werden onder stress gebracht (door hun kooi op te tillen) en vervolgens werden veranderingen in bloedcellen gemeten: de witte bloedcellen waren ook hier in aantal toegenomen. In het beenmerg van deze muisjes bleek de stamcelactiviteit toegenomen onder invloed van het hormoon adrenaline. In genetisch gemanipuleerde muisjes met atherosclerose-plaques (aderverkalking) in de bloedvaten, vonden de onderzoekers een verhoogde infiltratie van witte bloedcellen in de plaques. Volgens eerdere onderzoeken kunnen dergelijke infiltraties leiden tot scheuren in zo’n plaque. De brokken die dan loskomen, kunnen een bloedvat afsluiten, wat kan leiden tot een hartinfarct.

De onderzoekers redeneerden dat chronische stress zorgt voor meer witte bloedcellen in het bloed en in artherosclerose-plaques, waardoor deze laatste meer kans maken om te scheuren, wat leidt tot een verhoogd risico op een hartinfarct.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het verband tussen chronische stress en hartinfarct werd niet aangetoond, want geen van de artsen in het onderzoek kregen een hartinfarct door chronische stress. Daarom is niet duidelijk hoe groot de rol van stress is bij hartaandoeningen. Chronische stress wel degelijk een invloed op de gezondheid van het hart, maar die verloopt via een andere, onrechtstreekse weg. Zo vertonen mensen onder voortdurende stress ongezondere leef- en eetgewoonten: ze eten ongezonder, drinken meer alcohol, roken meer en slapen slechter.

Een nieuwe bevinding is wel dat atherosclerose-letsels onder invloed van stress sterker geïnfiltreerd raken met witte bloedcellen, maar verder onderzoek is aangewezen om de klinische consequenties daarvan uit te spitten.

Conclusie

Dat chronische stress niet goed is voor het hart, weten we al lang. Dit onderzoek vindt een verhoogde concentratie witte bloedcellen in het bloed bij chronische stress. Mogelijk is dit een bijkomende risicofactor voor een infarct, maar dit onderzoek kan dit vooralsnog niet bewijzen.