Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de universiteit van Rotterdam interviewden en onderzochten meer dan 5.000 55-plussers uit Rotterdam in twee fasen: een eerste keer in 1990 – 1993 en een tweede keer in 2000 – 2001. Er werden gegevens verzameld over fysieke activiteit, eet- en leefgewoonten, educatie en gezondheid. Daarnaast werd hun body mass index (BMI) gemeten. In de tweede fase werd gekeken hoeveel mensen tijdens de opvolgperiode een hartaandoening of beroerte hadden ontwikkeld (1). De onderzoekers beschikten over alle gegevens van 5.344 personen. Rekening houdend met risicofactoren zoals genetische voorgeschiktheid voor hartziekte, alcoholconsumptie, roken en voeding, stelde men vast dat mensen die zwaarlijvig maar tegelijkertijd veel fysiek actief zijn niet meer risico lopen op hartaandoeningen er beroerte dan slanke mensen die veel fysiek actief zijn. Let wel, met veel fysiek actief bedoelden de onderzoekers mensen die minstens 4 uur per dag bewegen aan een matige intensiteit waarbij de hartslag licht verhoogt. Wie weinig fysiek actief was, volgens deze studie betekende dit ‘slechts’ 2 uur per dag, en obees, liep 35% meer risico op een hartinfarct of beroerte in vergelijking met slanke leeftijdsgenoten.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit is een misleidende studie. Vier uur fysieke activiteit per dag is zeer veel en voor de meesten mensen niet haalbaar. Deze studie rekende daartoe ook het fietsen als transportmiddel, iets wat sterk is ingeburgerd in Rotterdam. De uren fysieke activiteit zijn grotendeels de verplaatsingen per fiets zoals de deelnemers die zelf inschatten. Dat regelmatig bewegen een geweldig medicijn is, weten we al lang. Dat het ook voor zwaarlijvige mensen gezondheidsvoordelen oplevert, is zeer aannemelijk. Maar daarom zijn ze nog niet fit en gezond. Zwaarlijvigheid heeft heel wat andere gezondheidsrisico’s, waaronder groter risico op sommige kankers en een risico op diabetes type 2, wat in deze studie niet onderzocht werd.
Conclusie
Bewegen is een geweldig medicijn, ook voor mensen met ernstig overgewicht. Het vermindert het risico op hartziekte en beroerte. Om dat risico gelijk te kunnen schakelen met mensen met een normaal gewicht, moeten obese mensen wel minstens 4 uur per dag fysiek actief zijn, zo blijkt uit deze Nederlandse studie. De onderzoekers rekenden daarin ook de fietsverplaatsingen van de deelnemers in Rotterdam. Onhaalbaar voor de meeste mensen die niet in zo'n fiets-stad wonen. Bovendien keek deze studie niet naar de risico’s op diabetes type 2 en kanker.
