Kan luchtvervuiling doordringen tot in de hersenen?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Wetenschappers van diverse Britse universiteiten en van de universiteit van Mexico City voerden analyses uit op hersenweefsel afkomstig van 29 overledenen van Mexico City, tussen 3 en 85 jaar oud, en 8 overleden Britten, tussen 62 en 92 jaar oud (1).Ze vonden nanopartikeltjes (ultrakleine vreemde deeltjes; een nanometer is een miljardste van een meter) in het voorste deel van de hersenen en analyseerden vorm, grootte en samenstelling ervan aan de hand van vier verschillende methoden. Ze maten ook de hoeveelheid ultrakleine deeltjes en vergeleken de samenstelling ervan met de samenstelling van luchtvervuiling. Ze vonden in zowel de hersenen als in vervuilde lucht dezelfde minuscule magnetietdeeltjes: een ijzeroxide dat onder andere wordt gevormd bij de verbranding van diesel. De concentraties waren het hoogst in het hersenweefsel van de oudste Britten en van jongere mensen afkomstig uit Mexico City: de meest vervuilde stad in de wereld. Deze magnetietdeeltjes werden in eerder onderzoek al teruggevonden in de hersenen van overleden alzheimerpatiënten. De onderzoekers tonen aan dat ze afkomstig zijn uit vervuilde lucht die wordt ingeademd via de neus en langs de reukzenuw naar de hersenen migreren.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Totnogtoe werd luchtvervuiling vooral in verband gebracht met hart- en longziekten. Deze studie suggereert dat microscopische partikeltjes ook in het brein kunnen terechtkomen. De magnetietpartikeltjes in de hersenstalen zijn namelijk identiek aan deze die voorkomen in vervuilde lucht. Aangenomen wordt dat ze klein genoeg zijn om via de reukzenuw in het hersenweefsel te dringen. Of ze daar ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer, kunnen veroorzaken, is niet aangetoond. De onderzochte hersenstalen waren niet afkomstig van alzheimerpatiënten. Om dit te onderzoeken zou men hersenweefsel van overleden alzheimerpatiënten moeten vergelijken met hersenweefsel van mensen die geen Alzheimer hadden.

Conclusie

Wetenschappers vinden magnetietpartikeltjes, een vorm van ijzeroxide, in het brein van enkele tientallen overledenen. Deze nanopartikeltjes zijn identiek aan wat in sterk vervuilde lucht wordt aangetroffen. Vermoed wordt dat deze deeltjes worden ingeademd via de neus en langs de reukzenuw naar de hersenen migreren. Of ze daar ook schade berokkenen, is vooralsnog niet bekend.