Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers gingen het verband na tussen het drinken van frisdranken en het risico op diabetes (1). Met frisdranken bedoelen ze zowel gesuikerde frisdranken, fruitsappen als kunstmatig gezoete frisdranken. Om dit verband te onderzoeken, volgden ze bijna 200.000 mannen en vrouwen gedurende tientallen jaren. Om de vier jaar tekenden ze de eet- en leefgewoonten van de deelnemers op via vragenlijsten, en registreerden ze het voorkomen van diabetes.
Tijdens de opvolgingsperiode waren er 11.906 gevallen van diabetes type 2. Voor elke 100 ml suikerhoudende frisdranken of fruitsappen per dag gedurende 4 jaar steeg het risico op diabetes met 16%. Met 100 ml kunstmatig gezoete dranken steeg de kans zelfs met 18%, ondanks het feit dat deze geen suiker bevatten. De onderzoekers hielden rekening met verschillen in eet- en leefgewoonten tussen de deelnemers.
Gesuikerde dranken verhogen de kans op diabetes type 2, omdat de suikers heel snel opgenomen worden, waardoor hoge pieken in het bloedsuikergehalte ontstaan. Als dit gehalte stijgt, geeft de pancreas (alvleesklier) insuline af om het weer te doen dalen. Bij hoge pieken loop je risico op grote insulineproducties, wat op termijn de pancreas kan uitputten, met kans op diabetes tot gevolg.
Volgens de onderzoekers toont deze studie aan dat elk glas frisdrank nadelige gezondheidsgevolgen heeft.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is een cohortstudie, een type waarnemend onderzoek dat verbanden kan vaststellen, maar geen oorzaak-gevolgrelaties kan aantonen. Besluiten dat elk glas frisdrank nadelige gevolgen heeft voor de gezondheid, veronderstelt een oorzaak-gevolgrelatie. De deelnemers aan de studie die dagelijks frisdrank drinken, kunnen ander risicogedrag vertonen dat tot diabetes leidt: misschien bewegen ze te weinig of hebben ze overgewicht.
Deze studie toont een verband aan tussen frisdrank en het risico op diabetes. Hiervoor moet je echter langdurig dagelijks frisdrank consumeren, wat je niet mag verwarren met af en toe een glas frisdrank drinken. Het verband tussen kunstmatig gezoete frisdranken en diabetes is onduidelijk: waarschijnlijk spelen hier andere factoren een rol. Mullie en collega's (2) toonden in het verleden aan dat de consumptie van kunstmatig gezoete dranken sterk verbonden is met overgewicht en obesitas, die beiden het risico op diabetes type 2 verhogen.
Gesuikerde en kunstmatig gezoete dranken horen uiteraard niet thuis in een gezonde en evenwichtige voeding. In de omgekeerde voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven behoren deze dranken tot de rode bol: dit betekent dat je de consumptie ervan moet beperken. In een gezond voedingspatroon is het belangrijk om geraffineerde suikers te matigen. Dit kun je doen door minder gesuikerde frisdranken en fruitsappen te drinken, maar ook door zoete snacks, gebak en snoep te beperken.
Conclusie
Amerikaanse onderzoekers suggereren dat het risico op diabetes met 16% stijgt als je dagelijks 100 ml gesuikerde frisdrank of fruitsap drinkt gedurende 4 jaar, en zelfs met 18% in het geval van kunstmatig gezoete dranken. Waarschijnlijk spelen andere factoren een rol, zoals overgewicht en gebrek aan beweging. Sowieso beperk je best je consumptie van gesuikerde en kunstmatig gezoete dranken.
