Waar komt dit nieuws vandaan?
Een internationale groep van onderzoekers voerde een literatuuroverzicht uit om de hypothese na te gaan of het gebruik van cannabis tijdens de adolescentie kan leiden tot depressies, angstaanvallen en zelfmoordneigingen op volwassen leeftijd (1). Om deze hypothese te testen, werden enkel opvolgingsstudies geselecteerd, waar de relatie werd onderzocht tussen het gebruik van cannabis vóór de leeftijd van 18 jaar en het voorkomen van psychische problemen na 18 jaar. Bij het interpreteren van de resultaten hielden de onderzoekers rekening met het al dan niet voorkomen van psychische problemen vóór de leeftijd van 18 jaar.
De onderzoekers vonden elf cohortstudies, waarvan zeven studies met depressies als onderzoeksthema, drie met angstaanvallen en drie met zelfmoordneiging (sommige studies hadden meerdere onderzoeksthema's). Het totaal aantal deelnemers bedroeg meer dan 23.000 personen. Het risico op depressie op volwassen leeftijd lag 37% hoger bij personen die cannabis gebruikten tijdens de adolescentie in vergelijking met personen die geen cannabis gebruikten. Het risico op zelfmoordgedachten lag 50% hoger, terwijl zelfmoordpogingen bijna 300% hoger lagen. Er was geen verband met angstaanvallen. Volgens de onderzoekers vormt cannabisgebruik tijdens de adolescentie een ernstig gevaar voor de volksgezondheid.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dergelijke systematische literatuurstudies zijn zeer geschikt om een overzicht te hebben van de literatuur over een bepaald onderzoeksonderwerp. De onderzoekers uit deze studie namen alle mogelijke maatregelen om fouten te beperken. Ondanks deze inspanningen heeft deze studie een aantal beperkingen. Het cannabisgebruik werd door de adolescenten zelf aangegeven via vragenlijsten, wat een onderschatting van het probleem kan betekenen: grote gebruikers zullen dit immers niet graag spontaan aangeven! Dit geldt eveneens voor de studieresultaten: depressies, angstaanvallen en zelfmoordneigingen werden geregistreerd met verschillende vragenlijsten. Het is niet geweten in welke mate deze vragenlijsten de realiteit nauwkeurig registreren.
Deze studie bevat geen informatie over de frequentie van cannabisgebruik, noch of andere drugs en/of alcohol gelijktijdig gebruikt werden. Er is ook geen informatie over het cannabisgebruik op volwassen leeftijd (na 18 jaar). Een laatste punt is dat dit soort waarnemingsstudies geschikt zijn om relaties te observeren, maar niet om causale verbanden aan te tonen.
In België gebruikte in 2013 15% van de bevolking ooit cannabis, tegenover 11% in 2001. Bij mensen zonder diploma's gebruikte 6% ooit cannabis, bij mensen die hoger onderwijs volgden was dit 17% in 2013. Bijna één jongere op drie jonger dan 24 jaar gebruikte ooit cannabis (2).
Conclusie
Deze literatuurstudie stelt een relatie vast tussen cannabisgebruik tijdens de adolescentie en depressies en zelfmoordneigingen op volwassen leeftijd. Aan de hand van deze gegevens kan men niet zeggen dat cannabisgebruik door jongeren de oorzaak is van de psychische problemen die ze op latere leeftijd ontwikkelen.
