Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de Harvard Universiteit analyseerden informatie over het bijwonen van religieuze bijeenkomsten bij 74.534 Amerikaanse vrouwen die tussen 1992 en 2012 deelnamen aan de bekende Nurses’ Health Study, een grootschalig onderzoek waarbij deze dames, allemaal verpleegsters, om de 2 jaar bevraagd werden over hun levensstijl en gezondheid (1). In dit deelonderzoek keek men specifiek naar kerkbezoek. Afhankelijk van hoe vaak de vrouwen naar de kerk gingen, werden ze ingedeeld in groepen: meer dan één keer per week, één keer per week, één tot drie keer per maand, minder dan één keer per maand en nooit of bijna nooit. Bijna alle vrouwen waren rooms-katholiek, een zeer kleine minderheid was hindu, moslim of joods. Vervolgens werd gekeken hoeveel vrouwen overleden waren in 2012 en wat de relatie was met naar de mis gaan. Daarbij werd rekening gehouden met een hele rits beïnvloedende factoren, waaronder roken, lichaamsbeweging, cholesterol, bloeddruk, leeftijd, depressies, inkomen, enzovoort. In vergelijking met de vrouwen die nooit naar de mis gingen, leefden de grootste kerkgangers het langst: ze liepen 33% minder kans om tijdens de studieperiode te zijn overleden. In de groep frequente kerkgangers waren wel duidelijk minder rokers, minder eenzame of depressieve mensen en meer optimisten.
De onderzoekers besloten dat frequent kerkbezoek gepaard gaat met langer leven, en minder sterfte door kanker of hart- en vaatziekten.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De studie kan niet aantonen dat naar de mis gaan rechtstreeks leidt tot langer leven, maar vindt wel een verband tussen beide. De verklaring ligt wellicht niet in religieuze gevoelens, maar in een aantal ‘neveneffecten’. Een groot verschil tussen vrouwen die nooit naar de kerk gaan en zij die regelmatig gaan is sociale steun. De laatste groep vindt duidelijk meer steun in de omgeving. De mens is een sociaal dier: om goed te functioneren heb je sociale contacten nodig, en die vinden vrouwelijke kerkgangers gemakkelijker dan anderen in (of eerder voor en na) de mis. Eerdere studies hebben aangetoond dat je gesteund weten door mensen in je omgeving een impact heeft op het welzijn (zoals de recente studie die aantoonde dat zingen in een koor kankersymptomen draaglijker maakt).
Het zou interessant zijn om weten of mensen die aan andere wekelijkse groepsactiviteiten deelnemen, zoals een sportclub bijvoorbeeld, hetzelfde voordeel hebben als regelmatig naar de kerk gaan.
Conclusie
Vrouwen die wekelijks naar de mis gaan, leven langer. Waarschijnlijk heeft die gunstige invloed te maken met de regelmatige sociale contacten die deze vrouwen op die manier onderhouden, want de studie toont ook dat deze dames minder last hebben van depressieve of eenzame gevoelens. Ze roken ook minder vaak.
