Schaadt zwaarlijvigheid in de zwangerschap het embryo?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het is bekend dat zwaarlijvige vrouwen die zwanger worden meer kans lopen op een zwaardere baby. Die baby heeft zelf ook een groter risico op gezondheidsproblemen zoals overgewicht. Hoe dit mechanisme precies verloopt, is minder bekend.

Om een antwoord te vinden op deze onderzoeksvraag, gebruikten Belgische onderzoekers bevruchte eicellen van koeien. Om ethische redenen kan je moeilijk proeven doen op menselijke embryo's.

In een labo plaatsten de onderzoekers bevruchte eicellen van koeien in een vetrijke omgeving. Na een week brachten ze de pasgevormde embryo's in de baarmoeder van een draagkoe over. Weer een week later onderzochten ze deze nauwkeurig in een labo. De onderzoekers stelden vast dat de ontwikkeling van een runderembryo in een vetrijke omgeving sterk verstoord was. Het neemt minder glucose op en ontwikkelt trager. De celkwaliteit is aangetast waardoor het embryo een verhoogde stresstoestand vertoont.

De onderzoekers stellen dat er bij overgewicht meer vetzuren in het bloed zitten die de ontwikkeling van de bevruchte eicellen nadelig kunnen beïnvloeden.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

De nadelige gezondheidsgevolgen van obesitas tijdens de zwangerschap werden in het verleden reeds aangetoond. Wanneer zwaarlijvige vrouwen tijdens de zwangerschap 14 tot 18 kilogram bijkomen, stijgt het risico op een hoog geboortegewicht met 150% (2). De kans op obesitas is ook groter bij het nageslacht in geval van zwaarlijvigheid bij de moeder (3). Dit toont aan dat de voeding van de moeder een invloed heeft op de foetus.

De nieuwe Belgische studie werd uitgevoerd op embryo's van koeien die ze in een vetrijke omgeving kweekten. Deze omstandigheden zijn anders dan bij menselijke embryo's die in een baarmoeder verblijven en dus ook dan bij een vrouw met obesitas. Bovendien toont de studie niet aan dat dit de gezondheid van jonge koeien kan schaden.

Conclusie

Een Belgische studie toont aan dat embryocellen van koeien minder suiker opnemen en trager ontwikkelen in proefschaaltjes met vet in. Of dit mechanisme ook opgaat voor vrouwen die zwaarlijvig aan de zwangerschap starten, onderzochten ze niet. Dat neemt niet weg dat overgewicht in de zwangerschap nadelig is voor het ongeboren kind.

(3) Catalano P, Shankar K. Obesity and pregnancy: mechanisms of short term and long term adverse consequences for mother and child. BMJ 2017;356: DOI:10.1136/bmj.j1