Waar komt dit nieuws vandaan?
Dit nieuws is gebaseerd op een overzicht van de literatuur uit 2008 (1), waarin enkele neurowetenschappers voor een hele reeks aandoeningen het verband leggen tussen de geboortedatum en de vatbaarheid ervoor. In een grote overzichtstabel worden de aandoeningen gepresenteerd waarvan de auteurs vinden dat er betrouwbaar bewijs is dat ze verband hebben met een geboortemaand. Dit bewijs komt, aldus de auteurs, van goede literatuuroverzichten en een aantal extra studies.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
De geciteerde studie is een zogenaamd ‘traditioneel’ literatuuroverzicht. In tegenstelling tot een ‘systematisch’ literatuuroverzicht ontbreekt bij deze reviews informatie over hoe de review is uitgevoerd.
Enkele voorbeelden. Hoe hebben de auteurs gezocht naar studies? Hebben ze alle studies meegenomen in de review of alleen diegene die een positief verband laten zien tussen bepaalde aandoeningen en een geboortemaand? Ook is onduidelijk hoeveel studies een positief verband laten zien, en of dit verband wel correct is onderzocht en gecorrigeerd voor verstorende variabelen. Het bewijs komt van ‘goede literatuuroverzichten’, maar onduidelijk is welke criteria hiervoor werden gebruikt. Omdat een beschrijving van de methodiek, de kenmerken en resultaten van de individuele studies ontbreken, kunnen we niet bepalen of de conclusies van dit literatuuroverzicht juist zijn of niet.
Er bestaan veel studies die de samenhang tussen aandoeningen en geboorteperiodes evalueren. Dit jaar is bijvoorbeeld een systematische literatuurstudie verschenen over de relatie tussen geboortemaand en de aandoening multiple sclerose (MS), waarbij men resultaten van afzonderlijke studies statistisch met elkaar heeft gecombineerd. Hierbij werd gecorrigeerd voor breedtegraad van het land waarin men woont, omdat bekend is dat dit samenhangt met het risico op MS. De auteurs van deze systematische review concluderen dat mensen die geboren zijn in april een verhoogd risico hebben op MS, en dat het risico op MS is verlaagd voor personen geboren in oktober en november. Als mogelijke biologische verklaring noemen de auteurs de blootstelling aan ultraviolet licht en het vitamine D-gehalte bij de moeder tijdens de zwangerschap. Overigens komen deze conclusies redelijk overeen met de resultaten van de eerder genoemde studie (1) die concludeerde dat in het noordelijk halfrond het risico op MS groter is bij personen geboren in mei en lager bij personen geboren in november.
Conclusie
Uit het literatuuroverzicht dat wordt geciteerd kan niet worden geconcludeerd dat het sterrenteken iets zegt over de gezondheid. Hiervoor bestaat ook geen plausibele biologische verklaring. Wel zijn er aanwijzingen dat het risico op bepaalde aandoeningen gerelateerd is aan de maand of periode van geboorte. De aanwezigheid van een plausible biologische verklaring versterkt het vertrouwen in een gevonden verband.
