Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van de universiteit van Götheburg onderzochten het effect van een aantal antioxidantia (Vitamine E en acetylcysteïne) op bestaande longgezwelletjes bij muizen. Hetzelfde deden ze met menselijke longkankercellen in proefbuisjes: ze voegden antioxidanten toe (1). De longkankercellen in de proefbuisjes waaraan antioxidanten waren toegevoegd, gingen sneller groeien en de muizen die antioxidanten gekregen hadden, stierven sneller. De onderzoekers verklaarden dat antioxidanten een ongunstig effect hebben op de natuurlijke verdedigingsmechanismes van cellen, door een molecule te blokkeren die kankercellen vernietigt. Ze wijzen op mogelijk gevaar bij het gebruik van bepaalde antioxidanten.
Mensen met COPD (chronisch obstructief longlijden; ‘rokerslong’) gebruiken vaak acetylcysteïne, ook een antioxidant, om de slijmen vloeibaarder te maken, zodat die makkelijker op te hoesten zijn. Heel vaak gaat het om (ex-)rokers, die dus meer risico lopen op longkanker. De onderzoekers vermoeden dat mensen met COPD die zonder het te weten al een kleine longkanker kunnen hebben, door het gebruik van acetylcysteïne, de groei van deze tumor zouden kunnen aanwakkeren.
Er is echter meer onderzoek nodig om dit te bevestigen. Belangrijk is dat deze tests niets zeggen over het ontstaan van kanker, maar enkel gebeurden op bestaande kankers.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het onderzoek gebeurde bij proefdieren en op longkankercellen in het laboratorium. De resultaten kan je dus niet zomaar overplaatsen op mensen. Niettemin roept het gebruik van antioxidanten al langer vragen op. Overzichtstudies die alle goede studies over het gebruik van deze supplementen samenbrengen, tonen vaak hogere sterftecijfers bij mensen die ze slikken in vergelijking met mensen die dat niet doen.
Uit zo’n recente analyse bljkt dat er zelfs een toegenomen sterfte was bij mensen die beta-carotenen (provitamine A) namen en mogelijk ook bij mensen die vitamine E en vitamine A slikken. Met vitamine C en selenium was dat niet het geval (2).
Ook ander onderzoek wijst in die richting: zowel die van het National Cancer Institute (3) als de Harvard School of Public Health in 'Antioxidants: Beyond the Hype' (4). Steeds luidt de conclusie: wees voorzichtig met supplementen. Grootschalig onderzoek bestaat niet voor het antioxidant acetylcysteïne.
Conclusie
Toevoeging van antioxidanten stimuleert de groei van longkanker bij proefmuizen en op cellen in het labo. Dat bewijst nog niet dat supplementen met antioxidanten (waaronder vitamines) de groei van longkanker bij mensen aanwakkeren, maar het vormt toch een reden om voorzichtig te zijn met dergelijke pillen. Er bestaan nog andere goede studies die in die richting wijzen. Ook is verder onderzoek nodig om te weten in hoeverre acetylcysteïne bij hoest en COPD wel zo’n goed idee is.
(3) Decramer M, Janssens W. Mucoactive therapy in COPD. Eur
Respir Rev. 2010 Jun;19(116):134-40.
(4) http://www.cancer.gov/cancertopics/factsheet/prevention/antioxidants
