Waar komt dit nieuws vandaan?
Eerder deze week presenteerden Deense onderzoekers op een congres van de Amerikaanse hartstichting ‘voorlopige onderzoeksresultaten’ van een studie waaruit zou blijken dat maagzuurremmers mogelijk het risico op een beroerte verhogen. Voor dit onderzoek werden bijna 245.000 patiënten gevolgd die allemaal een kijkonderzoek van de maag (gastroscopie) hadden ondergaan. In de zes jaar na deze gastroscopie kregen bijna 9.500 patiënten een beroerte. De onderzoekers keken vervolgens hoeveel van deze patiënten maagzuurremmers hadden geslikt. Zij keken daarbij naar verschillende soorten maagzuurremmers, waaronder ook zogeheten protonpompremmers (zoals omeprazol en pantoprazol).
Hun resultaten waren als volgt. De kans op een beroerte bleek 21% groter als patiënten een protonpompremmer gebruikten. Gebruikten ze ‘de laagste dosis’, dan was de kans op een beroerte niet verhoogd. Namen ze daarentegen ‘de hoogste dosis’ in, dan verhoogde de kans op een beroerte afhankelijk van het soort protonpompremmer tussen 21% en 94%. Bij gebruik van andere maagzuurremmers was de kans op een beroerte niet verhoogd. Wat precies wordt verstaan onder de laagste en de hoogste doses van de medicijnen wordt niet beschreven.
De onderzoekers concluderen dat protonpompremmers mogelijk de kans op een beroerte vergroten. Ze roepen artsen op het voorschrijven van protonpompremmers zorgvuldig te overwegen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Er zijn een aantal kanttekeningen te maken. Ten eerste zijn deze onderzoeksresultaten ‘voorlopig’ en werd het onderzoek nog niet gepubliceerd. Dit maakt het voor andere wetenschappers moeilijk om het geheel te controleren. Ten tweede is de opzet van het onderzoek niet geschikt om de maagzuurremmers als oorzaak voor de grotere kans op beroerte aan te wijzen. Mogelijk zijn er nog onbekende factoren die het verband tussen maagzuurremmers en beroerte beïnvloeden. Ten derde is dit onderzoek niet zomaar te vertalen naar alle patiënten die maagzuurremmers gebruiken: de patiënten in het Deense onderzoek waren allemaal geselecteerd nadat zij een gastroscopie hadden ondergaan.
Ten slotte is het ook raadzaam om de besproken risico’s in perspectief te plaatsen: het gemiddelde risico op een beroerte was 9.500 / 245.000 = 3,9%, wat bij een ‘21% grotere kans’ neerkomt op een stijging van 3,9% naar 4,7%.
Conclusie
Voorlopige resultaten van een Deens onderzoek tonen een mogelijk verhoogde kans op een beroerte na inname van protonpompinhibitoren: dit zijn veel gebruikte maagzuurremmers (genre omeprazol). Ondanks de kanttekeningen bij dit onderzoek, is toch enige terughoudendheid gevraagd aan artsen om deze medicatie voor te schrijven.
