België in middenmoot bij statistieken over depressie
Onderzoekers van de universiteit van Londen volgden gedurende 4 jaar de dieetpogingen van bijna 2.000 obese 50-plussers en brachten vervolgens de effecten van gewichtsverlies op zowel de fysieke als mentale gezondheid in kaart (1). Bij de aanvang van de studie was geen van de deelnemers depressief en allen hadden een body mass index (gewicht in kg / (lengte in meter)²) groter dan 25. Diegenen die 5 procent van hun oorspronkelijk gewicht verloren, hadden na de opvolgperiode een lagere bloeddruk en betere bloedvetwaarden (lagere cholesterol). Anderzijds waren ze ook dubbel zo vaak depressief. Over het algemeen rapporteerden de volwassenen die gedurende de 4 jaar opvolging gewicht verloren, vaker depressieve en sombere gevoelens in vergelijking met diegenen die geen gewicht verloren.
De onderzoekers geven aan dat bij overgewicht en gewichtsverlies vooral gehamerd wordt op de positieve lichamelijke effecten (verminderd risico op diabetes en hartziekten), en dat men er te gemakkelijk van uit gaat dat vermageren vanzelf een gunstige impact heeft op het psychologisch welbevinden. Hun onderzoek kan dan wel geen oorzakelijk verband aantonen tussen diëten en depressief voelen, maar trekt wel de aandacht op het emotionele welbevinden van obese volwassenen die diëten.
De onderzoekers schuiven zelf 3 mogelijke verklaringen naar voor. Ofwel veroorzaakt gewichtsverlies door dieetpogingen depressieve gevoelens, ofwel is vermageren het gevolg van de depressieve stemming ofwel komen gewichtsverlies en depressie toevallig samen voor en hebben ze een andere gemeenschappelijke oorzaak. Deze studie laat jammer genoeg niet toe om een onderscheid te maken tussen deze hypothesen. Voor alle drie de verklaringen is iets te zeggen. Voortdurend op je gewicht moeten letten, is zeer moeilijk en zou inderdaad kunnen leiden tot depressieve gevoelens. Wie depressief is, heeft in de regel ook minder eetlust, dus kan een depressie je ook doen vermageren. Tenslotte kan een andere oorzaak, ziekte of scheiding bijvoorbeeld, je zowel depressief maken als doen vermageren.
Deze studie toont niet aan dat diëten depressief maakt, maar vestigt wel de aandacht op een mogelijke negatieve emotionele impact van de voortdurende strijd tegen zwaar overgewicht.