Waar komt dit nieuws vandaan?
Een groep onderzoekers uit verschillende landen bestudeerde of langer studeren invloed heeft op het voorkomen van hartziekten, meer bepaald kransslagadervernauwing. Daarbij slibben de grote slagaders die de hartspier van bloed voorzien dicht. Dat komt doordat ophopingen van cholesterol vast blijven zitten aan de binnenwand van het bloedvat. Deze vernauwing kan een hartinfarctveroorzaken. Bekende risicofactoren voor kransslagadervernauwing zijn o.a. roken, overgewicht en een hoog cholesterolgehalte in het bloed. Hart- en vaatziekten, met een hartinfarct in het bijzonder, blijven nog steeds de belangrijkste doodsoorzaak in België.
Het is moeilijk om het aantal jaar dat men studeert rechtstreeks in verband te brengen met het optreden van hartziekten. De tijd hiertussen bedraagt namelijk gemiddeld 50 jaar. Daarom hebben de onderzoekers gewerkt met genen die in vorige studies in verband zijn gebracht met een hogere opleiding. Bij 707.903 personen analyseerden ze 162 verschillende genen, om ze vervolgens in te delen in de categorie ‘hoger opgeleid’ of ‘minder hoog opgeleid’. Vervolgens werd het risico op kransslagadervernauwing berekend. Uit de studie blijkt dat genetische aanleg om langer te studeren het risico op kransslagadervernauwing met 33% verlaagt. Verder besloten ze ook dat deze personen minder vaak roken, een lager BMI en gunstigere bloedvetten hebben. De onderzoekers geven aan dat deze factoren deels aan de basis liggen van de resultaten.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dat roken, overgewicht en slechte bloedvetten het risico op kransslagadervernauwing verhogen, is al langer geweten. De precieze rol van langer studeren was echter nog niet bekend. Dit onderzoek suggereert dat langere studies geassocieerd zijn met een lagere kans op hartziekten. Er zijn echter enkele beperkingen. Om te beginnen werd er niet rechtstreeks gewerkt met mensen die korter of langer studeren, maar met genen die daaraan geassocieerd zijn. Het is echter niet gezegd dat mensen met een genetische aanleg ook daadwerkelijk langer studeren. Sommigen hebben er geen interesse in of hebben de middelen er niet voor. Ook is het mogelijk dat de genen in kwestie tegelijkertijd andere biologische processen beïnvloeden. Eén gen kan namelijk verschillende functies hebben. Het verschil zou dan eerder met biologische factoren te maken hebben dan met opleiding. Verder wordt niet in de studie vermeld dat mensen met een hogere opleiding vaak een hoger inkomen hebben, wat het verschil zou kunnen verklaren door o.a. een betere toegang tot gezondheidszorg.
Kortom: uit dit onderzoek kunnen we niet concluderen dat langer studeren rechtstreeks in verband staat met minder kransslagadervernauwingen. Het is niet nodig om een diploma te hebben om langer te leven. Je kan zelf je risico op hartziekten beduidend verminderen door niet te roken, gezond te eten en een actief leven te leiden.
Conclusie
Dit onderzoek vond een verband tussen hartziekten en genen die geassocieerd zijn met een hogere opleiding. We kunnen echter niet concluderen dat hogere studies rechtstreeks leiden tot minder hartziekten. Niet roken, gezond eten en meer bewegen blijft de belangrijkste preventie.
