Waar komt dit nieuws vandaan?
Veel verzorgingsproducten, waaronder parfum, crèmes en make-up, bevatten chemische stoffen die een invloed zouden kunnen uitoefenen op de hormoonhuishouding. Het gaat onder meer om bepaalde ftalaten, parabenen, triclosan en fenolen.
Onderzoekers van de universiteit van Californië wilden weten of deze chemicaliën een impact hebben op de kinderen van vrouwen die in de zwangerschap verzorgingsproducten gebruiken (1). Daarvoor verzamelden ze op 2 momenten urinestaaltjes van 338 zwangere vrouwen. De vrouwen werden bevraagd over hun leeftijd, opleidingsniveau, afkomst, inkomen en body mass index (BMI). Nadien werden ook hun kinderen (179 meisjes en 159 jongens) opgevolgd. Zodra ze 9 jaar waren, evalueerden de onderzoekers eventuele puberteitskenmerken (groei van schaamhaar, borstontwikkeling, ..) en analyseerden ze de urine. In meer dan 90% van de urinestaaltjes vond men sporen van bijna alle geteste chemicaliën. Een hogere concentratie van chemische stoffen in de urine, ging gepaard met enkele maanden (tussen 0,5 en 1,5 maanden) vervroegen van de puberteitskenmerken, zowel bij meisjes als bij jongens. De onderzoekers vermoeden dat chemische stoffen in de verzorgingsproducten en cosmetica, gebruikt in de zwangerschap, een invloed kunnen hebben op de puberteitsontwikkeling van het nageslacht.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Dit onderzoek voegt zich bij bestaande gegevens dat bepaalde chemicaliën in verzorgingsproducten een effect kunnen hebben op onze hormonen. Het zou misschien kunnen helpen bij de verklaring voor het steeds vroeger optreden van de puberteit. Toch lijkt die verklaring wel iets te simpel. Een vervroegde puberteit heeft waarschijnlijk vele oorzaken. Kinderen lopen nu veel minder risico op ondervoeding en ook overgewicht en obesitas spelen een rol.
De beschreven studie heeft grote tekortkomingen. Het betreft een observatiestudie en met dergelijke studie kan nooit een oorzaak-gevolg verband gevonden worden. We weten helemaal niet zeker of de chemicaliën die bij de moeder gevonden werden de oorzaak zijn van de vroegere puberteit. Meisjes die vroeg puberen gebruiken mogelijk zelf eerder verzorgingsproducten en andere cosmetica, wat de waarden in de onderzochte urinestalen kan beïnvloed hebben. Verder waren bepaalde verbanden erg zwak, en mogelijk gewoon te wijten aan het toeval. Ook te vermelden is het feit dat het om specifieke bevolkingsgroep ging in een landelijk gebied in California, waar veel op het veld gewerkt wordt wat ook de aanwezigheid van chemische stoffen in de urine kan beïnvloeden. Dit alles maakt dat we de resultaten wel degelijk met een korreltje zout moeten nemen.
Conclusie
Sporen van chemische stoffen die in verzorgingsproducten en cosmetica zitten, vindt men ook terug in de urine. Onderzoekers vonden een zwak verband tussen deze chemische stoffen in de urine van zwangere vrouwen en het tijdstip van puberteitsontwikkeling bij hun nageslacht. Bij hogere concentraties zouden deze kinderen ietsje eerder (tussen 0,5 en 1,5 maanden) puberteitskenmerken ontwikkelen. Of het één met het ander te maken heeft, is nog zeer de vraag. Zwangere vrouwen moeten zich niet te veel zorgen maken. De kans is klein dat hun gezichtscrème een belangrijk effect heeft op de puberteit van hun nageslacht.
