Waar komt dit nieuws vandaan?
Het Erasmus MC (Universitair Medisch Centrum Rotterdam) volgde in zijn Generation R-studie 10.000 kinderen die tussen 2002 en 2006 in Rotterdam zijn geboren. Voor het specifieke onderzoek werden daaruit 3.000 kinderen van zes jaar oud nader bestudeerd. De kinderen werden ingedeeld in vijf groepen, op basis van het cortisolgehalte in hun hoofdharen. Cortisol is een hormoon dat vrijkomt bij stress. Dit kan zowel lichamelijke als psychische stress zijn.
En wat bleek, de groep met het hoogste cortisolgehalte kreeg bijna tien keer zo vaak met obesitas af te rekenen als de kinderen met de laagste spiegels. Ook hadden ze relatief veel buikvet. Volgens de onderzoekers is er daarmee een verband aangetoond tussen het stresshormoon cortisol en obesitas. Voorlopig is het echter nog onduidelijk wat het cortisolgehalte zo hoog maakt. Verder onderzoek is nog nodig.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Generation R onderzoekt de groei, ontwikkeling en gezondheid van een grote groep Nederlandse kinderen. Het nieuws is gebaseerd op een deelonderzoek van deze studie bij iets meer dan 3.000 kinderen. Van deze kinderen had 4,3% obesitas en 13,4% overgewicht.
Bij de kinderen zijn enkele haren afgeknipt en geanalyseerd op cortisolgehalte. Deze analyse meet het cortisolgehalte over langere periode. Men nam 3 cm haren, wat staat voor een periode van 3 maanden. Naast cortisol is ook de hoeveelheid buikvet gemeten. Veel buikvet verhoogt de kans op een gestoorde stofwisseling.
Uit de studie bleek dat kinderen met het hoogste cortisolgehalte 9,4 keer vaker obees zijn. Dit is een zeer sterk verband. Ze hadden 1,4 maal vaker overgewicht. Ook vonden de onderzoekers een verband tussen cortisol en BMI en buikvet. Hogere cortisolgehaltes gaan samen met hogere BMI’s en met meer buikvet. De resultaten zijn gecorrigeerd voor enkele mogelijk beïnvloedende factoren.
Sterke punten van deze studie zijn het grote aantal kinderen en de bepaling van het cortisolgehalte over een langere periode. Een beperkende factor is de studie-opzet. Bij deze kinderen is het cortisolgehalte en het gewicht op hetzelfde moment gemeten. Kinderen met een hoog cortisolgehalte hebben een grotere kans dik te zijn. Of kinderen dik worden door stress is niet bewezen. Overgewicht zou ook het cortisolgehalte kunnen doen stijgen. De studie toont dus aan dat er een verband is, maar kan niet bewijzen dat het oorzakelijk is.
Conclusie
Deze studie laat zien dat er een verband bestaat tussen een hoog cortisolgehalte en obesitas bij kinderen van zes jaar. Of het nu stress is die de cortisol doet stijgen en zo kinderen sneller dik maakt, kan deze studie niet bewijzen.
