Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers bundelden 1698 studies uit 186 landen met betrekking tot 19,2 miljoen volwassenen. Van alle deelnemers werd de body mass index (gewicht in kg / (lengte in m)²) gemeten door een onderzoeker en opgevolgd tussen 1975 en 2014. Doel was nagaan hoe de BMI in de verschillende landen geëvolueerd is (1). De gemiddelde BMI steeg in die tijdsspanne zowel bij mannen als bij vrouwen. Steeds meer mensen kampen met ernstig overgewicht: wereldwijd zo’n 640 miljoen. Als het zo verder gaat, zal tegen 2025 38% van de mannen en vrouwen in het Verenigd Koninkrijk obees zijn. De Britten spannen namelijk de kroon in Europa, maar moeten de Amerikanen nog laten voorgaan: zij blijven het dikste volk. Tegen 2025 zou 43% van de vrouwen en 45% van de mannen obees of zwaarlijvig zijn. Obesitas betekent een BMI groter dan 30, terwijl een normale gezonde BMI tussen 20 en 25 moet liggen. Een andere opvallende trend is de forse toename van obesitas in China: de Chinezen volgen de evolutie van de Amerikanen, terwijl ze tegelijkertijd ook nog zeer veel mensen met ondergewicht door ondervoeding herbergen.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Samen met de toename van dikke mensen steeg ook de gemiddelde levensverwachting. Obesitas heeft dus nog niet geleid tot een knik in de overlevingscurve. De onderzoekers vermoeden dat medicijnen voor hoge bloeddruk, te veel cholesterol en hartmedicijnen, veelal gevolgen van ernstig overgewicht, totnogtoe kunnen voorkomen dat mensen met ernstig overgewicht toch niet vroegtijdig overlijden.
Deze berekening maakte gebruik van meer dan 1.000 studies met wel hetzelfde doel (de evolutie van de BMI volgen), maar met verschillende studie-opzet, wat de berekeningen ongetwijfeld wat vertekend heeft. Zeker is dat de trend naar steeds meer ernstige gewichtsproblemen nog steeds niet gekeerd is. Dat maakt ook duidelijk dat voorlichtingscampagnes die gezonde voeding en beweging promoten, te weinig vruchten afwerpen. Daarom pleiten de onderzoekers van de analyse voor andere, hardere maatregelen, waaronder het goedkoper maken van groenten en fruit en het duurder maken van ongezonde kant-en-klare gerechten, genre vet- en suikertaksen.
Conclusie
Wereldwijd kampen steeds meer mensen met overgewicht en obesitas, terwijl minder mensen ondervoed zijn en ondergewicht hebben. Koplopers in de obesitasepidemie zijn Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en China, dat aan een inhaalbeweging bezig is. De studie legt ook een vinger in de wonde: voorlichtingscampagnes om het tij te keren, hebben hun doel gemist.
