Waar komt dit nieuws vandaan?
Chinese onderzoekers gingen na hoe een persoon besmet met het coronavirus de omgeving kan besmetten (1). De wetenschappers gebruikten hiervoor de gegevens van één persoon: mevrouw A0.
- Op 19 maart 2020 kwam A0 terug uit de Verenigde Staten, symptoomvrij maar besmet met het coronavirus. Daardoor moest ze alleen in haar appartement in quarantaine verblijven.
- Mevrouw B1 leefde in een appartement onder A0, en had nooit rechtstreeks contact met A0. B1 en A0 gebruikten echter wel dezelfde lift, maar nooit samen.
- Op 26 maart kreeg B1 familiebezoek dat overnachtte in haar appartement. We noemen dit bezoek B2.
- Op 29 maart ging B2 naar een feestje bij C1.
- Op 2 april werd C1 met spoed opgenomen in een ziekenhuis wegens een hersenbloeding, maar besmette er ook 28 andere personen met het coronavirus. In totaal besmette A0 onrechtstreeks meer dan 71 personen in twee ziekenhuizen met het coronavirus.
De onderzoekers besluiten dat één besmette persoon op korte tijd een ganse populatie kan besmetten, en dat de overdracht van A0 naar B1 alleen via de lift kan gebeurd zijn, aangezien beide personen geen contact hadden.
In een tweede studie gingen onderzoekers na hoeveel virussen aanwezig waren in een lift (2).
- In een goed geventileerde lift bleef 78% van de uitgestoten deeltjes door een besmette persoon in de lucht zweven.
- In een slecht geventileerde lift bleef 99% van de uitgestoten deeltjes in de lucht hangen.
Een derde studie gebruikte een spray om te weten hoe lang virusdeeltjes bleven hangen in een lift (3). Het duurde doorgaans 12 tot 18 minuten voordat het aantal zogenaamde aerosoldeeltjes met een factor 100 afnam. Met permanent geopende liftdeuren werd deze tijd teruggebracht tot 2 à 4 minuten.
- (1) Liu J, Huang J, Xiang D. Large SARS-CoV-2 outbreak caused by asymptomatic traveler, China. Emerg Infect Dis. 2020 Sep.
- (2) Hong J, Yang S. How COVID-19 Spreads Indoors https://cse.umn.edu/me/news/me-faculty-study-how-covid-19-spreads-indoors. September 2020.
- (3) van Rijn C, Somsen GA, Hofstra L, et al. Reducing aerosol transmission of SARS-CoV-2 in hospital elevators. Indoor Air. 2020 Sep 23.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Er zijn veel redenen om geen lift te nemen. Traplopen is bijvoorbeeld gezonder. Deze beperkte studies doen vermoeden dat een lift als gesloten ruimte niet zonder risico is in coronatijden.
- De eerste studie suggereert dat de besmetting via de lift gebeurd is, maar kan dat niet bewijzen. De besmetting van B1 door A0 kan ook op andere plaatsen gebeurd zijn.
- De tweede studie is eigenlijk het verslag van een onderzoeksproject, en geen gecheckte studie. Om besmet te raken via een lift moeten de omstandigheden tegenzitten: in de lift staan met of vlak na een besmette persoon die hoest, geen mondmasker dragen, …
- In de derde studie, die de aerosolen in liften met een spray evalueerde, geven de onderzoekers aan dat de mechanische ventilatie in ziekenhuisliften makkelijk kan worden verhoogd via het besturingssysteem om de aerosolen te verminderen.
Het Amerikaans Centre for Disease Control raadt aan om in liften:
- een mondmasker te dragen;
- indien mogelijk niet te praten;
- het aantal personen te beperken;
- niets aan te raken;
- nadien je handen te wassen.
Deze maatregelen gelden eigenlijk voor alle gesloten en/of slecht geventileerde ruimtes. Het is niet bekend hoeveel mensen echt besmet werden met het coronavirus via liften.
Conclusie
Een Chinees onderzoek suggereert dat één besmet persoon in quarantaine via de lift in haar appartementsblok een buurvrouw zou hebben besmet met het coronavirus. Een andere studie stelt vast dat virussen een tijdlang in een lift kunnen blijven hangen. Om die reden draag je beter een mondmasker in de lift, en neem je ze beter niet tegelijkertijd met anderen.
